Πέμπτη 24 Δεκεμβρίου 2009
Σάββατο 14 Νοεμβρίου 2009
ΔΥΟ ΕΡΓΑ ΤΟΥ JOHN CHRISTOFOROU ΑΠΟ ΤΗ ΣΥΛΟΓΗ ΤΗΣ ΕΛΥΤΡΟΝ
Ο Τζων Χριστοφόρου γεννήθηκε στο Λονδίνο το 1921. Πραγματοποίησε σπουδές ζωγραφικής στην Ανωτάτη Σχολή
Καλών Τεχνών λίγο πριν το Β’ Παγκόσμιο πόλεμο, κατά τη διάρκεια του οποίου πολέμησε ως εθελοντής στη βρετανική
αεροπορία. Μετά το πέρας του πολέμου βρίσκεται στο Λονδίνο, ενώ το 1957 εγκαθίσταται στο Παρίσι. Παρουσίασε το
έργο του σε περισσότερες από πενήντα ατομικές εκθέσεις στο εξωτερικό, στην Αγγλία, στη Γαλλία, στη Δανία, στις
Ηνωμένες Πολιτείες κ.α., ενώ ακόμη μεγαλύτερος είναι ο αριθμός των συμμετοχών του σε ομαδικές εκθέσεις εκθέσεις
στην Ελλάδα και το εξωτερικό. Έργα του Τζων Χριστοφόρου βρίσκονται σε μουσεία στο εξωτερικό: Musée des Beaux-
Arts στη Ναντ, Museum des 20. Jahrhunderts στη Βιέννη, Nouveau Musée Olympique στη Λωζάννη και στην Ελλάδα:
Εθνική Πινακοθήκη και Μουσείο Αλεξάνδρου Σούτζου, Μουσείο Βασίλη και Ελίζας Γουλανδρή στην Άνδρο κ.α., καθώς
και ιδιωτικές συλλογές εντός και εκτός συνόρων.
Καλών Τεχνών λίγο πριν το Β’ Παγκόσμιο πόλεμο, κατά τη διάρκεια του οποίου πολέμησε ως εθελοντής στη βρετανική
αεροπορία. Μετά το πέρας του πολέμου βρίσκεται στο Λονδίνο, ενώ το 1957 εγκαθίσταται στο Παρίσι. Παρουσίασε το
έργο του σε περισσότερες από πενήντα ατομικές εκθέσεις στο εξωτερικό, στην Αγγλία, στη Γαλλία, στη Δανία, στις
Ηνωμένες Πολιτείες κ.α., ενώ ακόμη μεγαλύτερος είναι ο αριθμός των συμμετοχών του σε ομαδικές εκθέσεις εκθέσεις
στην Ελλάδα και το εξωτερικό. Έργα του Τζων Χριστοφόρου βρίσκονται σε μουσεία στο εξωτερικό: Musée des Beaux-
Arts στη Ναντ, Museum des 20. Jahrhunderts στη Βιέννη, Nouveau Musée Olympique στη Λωζάννη και στην Ελλάδα:
Εθνική Πινακοθήκη και Μουσείο Αλεξάνδρου Σούτζου, Μουσείο Βασίλη και Ελίζας Γουλανδρή στην Άνδρο κ.α., καθώς
και ιδιωτικές συλλογές εντός και εκτός συνόρων.
Κυριακή 8 Νοεμβρίου 2009
Detoxification με πολύ καλές προοπτικές ΙΙΙ
Πρόσφατα η υπουργός περιβάλλοντος ανέστειλε την ισχύ του μέτρου Σουφλιά για την τακτοποίηση των Ημιυπαιθρίων. Μπράβο της! Πολύ καλά έκανε! Οι διατάξεις Σουφλιά ήταν παράνομες, δεν έλυναν κανένα πρόβλημα και βέβαια όλοι γνωρίζαμε ότι θα απορριφθούν από το Συμβούλιο της Επικρατείας με την πρώτη προσφυγή. Γράφαμε τότε:
«…
Οι λεγόμενοι ημιυπαίθριοι χώροι, κανείς – πέραν των μηχανικών – δεν καταλαβαίνει τι ακριβώς είναι. Πρόκειται για ένα από τα θέματα παρανόμων δοσοληψιών μεταξύ των εμπλεκομένων στην κατασκευή κυρίως πολυκατοικιών. Οι ημιυπαίθριοι ουσιαστικά αυξάνουν κατά 20% την επιτρεπόμενη δομημένη επιφάνεια σε ένα οικόπεδο. Υπάρχουν και άλλα επιτρεπόμενα στοιχεία τρικ που έχουν το ίδιο αποτέλεσμα. Το παράνομο κλείσιμο των θέσεων στάθμευσης σε pilotis πολυκατοικιών, το κλείσιμο των ίδιων των pilotis, το παράνομο πατάρωμα διώροφων χώρων, το κλείσιμο διαφόρων ειδών πέργκολας, η επέκταση καφετεριών και εστιατορίων στις πρασιές και τα προκήπια, όλα αποτελούν αυξήσεις της επιτρεπόμενης δομημένης επιφάνειας εις βάρος της κοινόχρηστης χρήσης. Θα πρέπει λοιπόν, όταν μιλάμε για διευθέτηση ενός θέματος – που έχει γίνει τελικά κοινωνικό, αφού έχει απλωθεί σε όλη την χώρα και σε όλες τις κατασκευές από το 85 που θεσμοθετήθηκε και μετά- να το προσεγγίζουμε στην πλήρη του διάσταση και προσπαθώντας με αυτά που θα κερδίσουμε να επιλύσουμε τα προβλήματα που δημιούργησε!
Αυτό σημαίνει πως εάν υπάρχει τρόπος να μετρήσουμε τις συνέπειες (συρρίκνωση των κοινοχρήστων χώρων, συρρίκνωση του πρασίνου, πληθυσμιακή επιβάρυνση των αστικών κέντρων) θα πρέπει να το κάνουμε προτού ασχοληθούμε με την εισπρακτική διάσταση του μέτρου και την κάλυψη τρεχόντων αναγκών του κράτους. Θα πρέπει επίσης να δούμε τι είναι αυτό που θα εξαλείψει την περαιτέρω επέκταση της παρανομίας!
....»
«…
Οι λεγόμενοι ημιυπαίθριοι χώροι, κανείς – πέραν των μηχανικών – δεν καταλαβαίνει τι ακριβώς είναι. Πρόκειται για ένα από τα θέματα παρανόμων δοσοληψιών μεταξύ των εμπλεκομένων στην κατασκευή κυρίως πολυκατοικιών. Οι ημιυπαίθριοι ουσιαστικά αυξάνουν κατά 20% την επιτρεπόμενη δομημένη επιφάνεια σε ένα οικόπεδο. Υπάρχουν και άλλα επιτρεπόμενα στοιχεία τρικ που έχουν το ίδιο αποτέλεσμα. Το παράνομο κλείσιμο των θέσεων στάθμευσης σε pilotis πολυκατοικιών, το κλείσιμο των ίδιων των pilotis, το παράνομο πατάρωμα διώροφων χώρων, το κλείσιμο διαφόρων ειδών πέργκολας, η επέκταση καφετεριών και εστιατορίων στις πρασιές και τα προκήπια, όλα αποτελούν αυξήσεις της επιτρεπόμενης δομημένης επιφάνειας εις βάρος της κοινόχρηστης χρήσης. Θα πρέπει λοιπόν, όταν μιλάμε για διευθέτηση ενός θέματος – που έχει γίνει τελικά κοινωνικό, αφού έχει απλωθεί σε όλη την χώρα και σε όλες τις κατασκευές από το 85 που θεσμοθετήθηκε και μετά- να το προσεγγίζουμε στην πλήρη του διάσταση και προσπαθώντας με αυτά που θα κερδίσουμε να επιλύσουμε τα προβλήματα που δημιούργησε!
Αυτό σημαίνει πως εάν υπάρχει τρόπος να μετρήσουμε τις συνέπειες (συρρίκνωση των κοινοχρήστων χώρων, συρρίκνωση του πρασίνου, πληθυσμιακή επιβάρυνση των αστικών κέντρων) θα πρέπει να το κάνουμε προτού ασχοληθούμε με την εισπρακτική διάσταση του μέτρου και την κάλυψη τρεχόντων αναγκών του κράτους. Θα πρέπει επίσης να δούμε τι είναι αυτό που θα εξαλείψει την περαιτέρω επέκταση της παρανομίας!
....»
Σήμερα η κατάσταση, που το Υπουργείο αποφάσισε ότι μπορεί να δώσει περιθώριο 6 μήνες στον εαυτό του για να αντιμετωπίσει, είναι πολλαπλώς βεβαρημένη! Από τη μία, οι όμηροι πολίτες που κατέθεσαν τα δικαιολογητικά της τακτοποίησης και έδωσαν και ως προκαταβολή 250 ευρώ (δηλ. συνολικά για τους περίπου 2000 ιδιοκτήτες που έχουν ήδη πάει 500.000€), από την άλλη οι εργολάβοι, που κατασκεύασαν και πούλησαν ή περιμένουν να πουλήσουν νέους τακτοποιημένους Ημιυπαίθριους (που ο νόμος τους παρείχε το δικαίωμα αν είχαν εκδώσει την άδεια οικοδομής πριν από την ψήφιση του νόμου, ακόμα και αν δεν είχαν προλάβει να χτίσουν ή και να κλείσουν τους ημιυπαίθριους) και από μια τρίτη σκοπιά, ο σύννομος και ακέραιος πολίτης που βάλλεται διαρκώς από παντού και που το ΣτΕ δεν αποτελεί για αυτόν σύντροφο και προστάτη αλλά άλλοθι για την άτολμη και ακυβέρνητη πολιτεία!
Προτείνουμε την κατάργηση του μέτρου συνολικά! Έτσι και αλλιώς ένα εφεύρημα υπήρξε κάποιων πολεοδόμων που δεν έκαναν ποτέ τους αρχιτεκτονική μελέτη. Δεν υφίσταται η υποτιθέμενη χρησιμότητά του, γι’ αυτό και ο πολίτης μόνο ως κλειστό χώρο τον χρησιμοποίησε! Στα χρόνια από το 1985 έως σήμερα κανείς ποτέ δεν κατάλαβε τις αρετές του... Πρόκειται για ένα χώρο κλειστό από τρεις πλευρές που κατά τα λοιπά ο νομοθέτης τον θέλει να λειτουργεί ως εξώστης! Εάν το παράδειγμα προέρχεται από τη λαϊκή αρχιτεκτονική ή τις αναζητήσεις του Άρη Κωσταντινίδη και άλλων αρχιτεκτόνων της μεταπολεμικής Ελλάδας που κατάλαβαν από νωρίς την αξία του, τότε να δούμε στη πραγματικότητα αυτό που αυτοί εννοούσαν με τον όρο ημιυπαίθριος και ως τέτοιο να τον εφαρμόσουμε. Και θα δείτε ότι ο ημιυπαίθριος αυτών των φωτισμένων ανθρώπων, όταν η πολεοδομική νομοθεσία δεν το προέβλεπε ως ξεχωριστό εύρημα, δεν είναι παρά ένας προστατευμένος εξώστης ή μια στεγασμένη αυλή, συνήθως σε γωνίες κατοικιών που δεν απαιτούν ούτε σήμερα ειδική νομοθεσία για να κατασκευαστούν.
Και γεννάται βέβαια εδώ και το ερώτημα: καλά στις κατοικίες είναι ένας τρόπος ζωής… στα κτίρια γραφείων και τα εμπορικά κέντρα; Τι ακριβώς νόημα έχει;
Να καταργηθεί λοιπόν αυτή η κατηγορία άχωρου χώρου και η πολιτεία να πάρει μέτρα για τις υφιστάμενες παραβάσεις και να αντιμετωπίσει τους παραβάτες ως τέτοιους! Να τους βάλει να πληρώσουν σημαντικό πρόστιμο, αντίστοιχο της πραγματικής εμπορικής αξίας που κέρδισαν και όχι τέλος τακτοποίησης για να κλείσει ελάχιστα η τρύπα του ελλείμματος! Να πάρει μέτρα για τις επιπτώσεις του επαυξημένου κατά 20% συντελεστή δόμησης, ιδιαίτερα σε υποβαθμισμένες συνοικίες και πόλεις. Μέτρα που θα πληρώσουν οι ίδιοι οι παραβάτες! Τέτοια μέτρα είναι η κατασκευή υπογείων σταθμών αυτοκινήτων για τα επιπλέον αυτοκίνητα, κυκλοφοριακών ρυθμίσεων για τα Μέσα Μαζικής Μεταφοράς, πεζοδρομήσεων για την κίνηση των πεζών, κλπ. Και όλα αυτά να πληρωθούν ως αντιστάθμιση στις επιπτώσεις και την υποβάθμιση της ζωής στην πόλη με μεγαλύτερο συντελεστή δόμησης. Τότε και μόνο θα λάβουν νόημα οι επιταγές των αποφάσεων του ΣτΕ. Δυστυχώς, όταν η κατάσταση της παρανομίας φτάνει τις 1.500.000 περιπτώσεις, ούτε η δικαιοσύνη δεν έχει το δικαίωμα να εθελοτυφλεί! Είναι και αυτή εξουσία και οφείλει να αντιμετωπίσει την κατάσταση!
Τα παραπάνω ισχύουν και για όλες τις παρανομίες που αυξάνουν τη δόμηση και κάνουν πυκνότερο το κτισμένο περιβάλλον γύρω μας. Ξεμπαζωμένα υπόγεια που κατοικούνται, πιλοτές που κλείνονται, χώροι στάθμευσης που γίνονται σπίτια, όλα αποτελούν επαύξηση του συντελεστή δόμησης και ως τέτοια πρέπει να αντιμετωπίζονται!
Βέβαια, και τα καφεστιατόρια που εκμεταλλεύονται πρασιές και προκήπια, τα μετατρέπουν σε κλειστούς χώρους και τα χρησιμοποιούν ως αίθουσες συνάθροισης κοινού. Όλες αυτές οι παρανομίες, που επιβραβεύονται με αντίστοιχες άδειες λειτουργίας, εμπίπτουν στις ίδιες διατάξεις περί συντελεστή δόμησης και στην ίδια παρανομία με τα προαναφερόμενα... Και εδώ τα πράγματα είναι πολύ χειρότερα αν σκεφτεί κανείς και τις ανάγκες αυτών των χώρων σε στάθμευση και μέτρα παθητικής και ενεργητικής πυροπροστασίας! Συντρέχουν δηλαδή και λόγοι ασφάλειας. Βέβαια από αυτούς κερδοσκοπεί και η τοπική αυτοδιοίκηση (που ενοικιάζει λες και έχει τίτλους ιδιοκτησίας) πεζοδρόμια και προκήπια καθώς επίσης και υπερκείμενοι ιδιοκτήτες που έχουν λύσει με μιας όλα τα προβλήματα συντήρησης και λειτουργίας της συνιδιοκτησίας τους αφού με αυτό τον τρόπο αποζημιώνονται σιωπηρώς τις περισσότερες φορές από τους «ανάλγητους» μαγαζάτορες...
Μήπως τελικά όλα αυτά μας οδηγούν στο συμπέρασμα ότι πρόκειται για ένα κλειστό σύστημα παρανόμων δοσοληψιών στο οποίο το δημόσιο μοιράζεται μαζί με τους υπόλοιπους τα κέρδη;
Γιατί το ΣτΕ δεν το απασχολούν όλες οι προαναφερθείσες περιπτώσεις; Γιατί επίσης δεν το απασχολεί το γεγονός ότι η εφορεία αποδέχεται και πληρώνεται χρόνια τώρα τους αναλογούντες στους ημιυπαίθριους φόρους μεταβίβασης ωσάν να επρόκειτο για κανονικούς κλειστούς χώρους;
Δυστυχώς δεν έχουμε να απαντήσουμε τίποτα. Απλά πρέπει επιτέλους να αρχίσουμε να απαιτούμε και από το κράτος να είναι σύννομο και δίκαιο απέναντι στους πολίτες! Το Συμβούλιο της Επικρατείας είναι και αυτό κράτος. Η τοπική και περιφερειακή αυτοδιοίκηση είναι και αυτή κράτος. Κανείς δεν έχει δικαίωμα να παίρνει διακοπές από τις υποχρεώσεις του ούτε για ένα, ούτε για δύο, ούτε για έξι μήνες. Μπράβο σε αυτούς που μπορούν έχουν το θάρρος και αναστέλλουν την εφαρμογή ενός μέτρου του προκατόχου τους… Μόνο που αν το έκανε ένας επιχειρηματίας θα οδηγούσε σε κλείσιμο την επιχείρησή του… Όταν το κάνει Υπουργός είναι μαγκιά; Μια έννομη πολιτεία δεν μπορεί να περιμένει ούτε έξι μήνες …
Προτείνουμε την κατάργηση του μέτρου συνολικά! Έτσι και αλλιώς ένα εφεύρημα υπήρξε κάποιων πολεοδόμων που δεν έκαναν ποτέ τους αρχιτεκτονική μελέτη. Δεν υφίσταται η υποτιθέμενη χρησιμότητά του, γι’ αυτό και ο πολίτης μόνο ως κλειστό χώρο τον χρησιμοποίησε! Στα χρόνια από το 1985 έως σήμερα κανείς ποτέ δεν κατάλαβε τις αρετές του... Πρόκειται για ένα χώρο κλειστό από τρεις πλευρές που κατά τα λοιπά ο νομοθέτης τον θέλει να λειτουργεί ως εξώστης! Εάν το παράδειγμα προέρχεται από τη λαϊκή αρχιτεκτονική ή τις αναζητήσεις του Άρη Κωσταντινίδη και άλλων αρχιτεκτόνων της μεταπολεμικής Ελλάδας που κατάλαβαν από νωρίς την αξία του, τότε να δούμε στη πραγματικότητα αυτό που αυτοί εννοούσαν με τον όρο ημιυπαίθριος και ως τέτοιο να τον εφαρμόσουμε. Και θα δείτε ότι ο ημιυπαίθριος αυτών των φωτισμένων ανθρώπων, όταν η πολεοδομική νομοθεσία δεν το προέβλεπε ως ξεχωριστό εύρημα, δεν είναι παρά ένας προστατευμένος εξώστης ή μια στεγασμένη αυλή, συνήθως σε γωνίες κατοικιών που δεν απαιτούν ούτε σήμερα ειδική νομοθεσία για να κατασκευαστούν.
Και γεννάται βέβαια εδώ και το ερώτημα: καλά στις κατοικίες είναι ένας τρόπος ζωής… στα κτίρια γραφείων και τα εμπορικά κέντρα; Τι ακριβώς νόημα έχει;
Να καταργηθεί λοιπόν αυτή η κατηγορία άχωρου χώρου και η πολιτεία να πάρει μέτρα για τις υφιστάμενες παραβάσεις και να αντιμετωπίσει τους παραβάτες ως τέτοιους! Να τους βάλει να πληρώσουν σημαντικό πρόστιμο, αντίστοιχο της πραγματικής εμπορικής αξίας που κέρδισαν και όχι τέλος τακτοποίησης για να κλείσει ελάχιστα η τρύπα του ελλείμματος! Να πάρει μέτρα για τις επιπτώσεις του επαυξημένου κατά 20% συντελεστή δόμησης, ιδιαίτερα σε υποβαθμισμένες συνοικίες και πόλεις. Μέτρα που θα πληρώσουν οι ίδιοι οι παραβάτες! Τέτοια μέτρα είναι η κατασκευή υπογείων σταθμών αυτοκινήτων για τα επιπλέον αυτοκίνητα, κυκλοφοριακών ρυθμίσεων για τα Μέσα Μαζικής Μεταφοράς, πεζοδρομήσεων για την κίνηση των πεζών, κλπ. Και όλα αυτά να πληρωθούν ως αντιστάθμιση στις επιπτώσεις και την υποβάθμιση της ζωής στην πόλη με μεγαλύτερο συντελεστή δόμησης. Τότε και μόνο θα λάβουν νόημα οι επιταγές των αποφάσεων του ΣτΕ. Δυστυχώς, όταν η κατάσταση της παρανομίας φτάνει τις 1.500.000 περιπτώσεις, ούτε η δικαιοσύνη δεν έχει το δικαίωμα να εθελοτυφλεί! Είναι και αυτή εξουσία και οφείλει να αντιμετωπίσει την κατάσταση!
Τα παραπάνω ισχύουν και για όλες τις παρανομίες που αυξάνουν τη δόμηση και κάνουν πυκνότερο το κτισμένο περιβάλλον γύρω μας. Ξεμπαζωμένα υπόγεια που κατοικούνται, πιλοτές που κλείνονται, χώροι στάθμευσης που γίνονται σπίτια, όλα αποτελούν επαύξηση του συντελεστή δόμησης και ως τέτοια πρέπει να αντιμετωπίζονται!
Βέβαια, και τα καφεστιατόρια που εκμεταλλεύονται πρασιές και προκήπια, τα μετατρέπουν σε κλειστούς χώρους και τα χρησιμοποιούν ως αίθουσες συνάθροισης κοινού. Όλες αυτές οι παρανομίες, που επιβραβεύονται με αντίστοιχες άδειες λειτουργίας, εμπίπτουν στις ίδιες διατάξεις περί συντελεστή δόμησης και στην ίδια παρανομία με τα προαναφερόμενα... Και εδώ τα πράγματα είναι πολύ χειρότερα αν σκεφτεί κανείς και τις ανάγκες αυτών των χώρων σε στάθμευση και μέτρα παθητικής και ενεργητικής πυροπροστασίας! Συντρέχουν δηλαδή και λόγοι ασφάλειας. Βέβαια από αυτούς κερδοσκοπεί και η τοπική αυτοδιοίκηση (που ενοικιάζει λες και έχει τίτλους ιδιοκτησίας) πεζοδρόμια και προκήπια καθώς επίσης και υπερκείμενοι ιδιοκτήτες που έχουν λύσει με μιας όλα τα προβλήματα συντήρησης και λειτουργίας της συνιδιοκτησίας τους αφού με αυτό τον τρόπο αποζημιώνονται σιωπηρώς τις περισσότερες φορές από τους «ανάλγητους» μαγαζάτορες...
Μήπως τελικά όλα αυτά μας οδηγούν στο συμπέρασμα ότι πρόκειται για ένα κλειστό σύστημα παρανόμων δοσοληψιών στο οποίο το δημόσιο μοιράζεται μαζί με τους υπόλοιπους τα κέρδη;
Γιατί το ΣτΕ δεν το απασχολούν όλες οι προαναφερθείσες περιπτώσεις; Γιατί επίσης δεν το απασχολεί το γεγονός ότι η εφορεία αποδέχεται και πληρώνεται χρόνια τώρα τους αναλογούντες στους ημιυπαίθριους φόρους μεταβίβασης ωσάν να επρόκειτο για κανονικούς κλειστούς χώρους;
Δυστυχώς δεν έχουμε να απαντήσουμε τίποτα. Απλά πρέπει επιτέλους να αρχίσουμε να απαιτούμε και από το κράτος να είναι σύννομο και δίκαιο απέναντι στους πολίτες! Το Συμβούλιο της Επικρατείας είναι και αυτό κράτος. Η τοπική και περιφερειακή αυτοδιοίκηση είναι και αυτή κράτος. Κανείς δεν έχει δικαίωμα να παίρνει διακοπές από τις υποχρεώσεις του ούτε για ένα, ούτε για δύο, ούτε για έξι μήνες. Μπράβο σε αυτούς που μπορούν έχουν το θάρρος και αναστέλλουν την εφαρμογή ενός μέτρου του προκατόχου τους… Μόνο που αν το έκανε ένας επιχειρηματίας θα οδηγούσε σε κλείσιμο την επιχείρησή του… Όταν το κάνει Υπουργός είναι μαγκιά; Μια έννομη πολιτεία δεν μπορεί να περιμένει ούτε έξι μήνες …
Τετάρτη 23 Σεπτεμβρίου 2009
Οι φόροι στην Ακίνητη Περιουσία
Μετά την παταγώδη αποτυχία για την νομοθέτηση μιας δίκαιης φορολόγησης του εισοδήματος του νεοέλληνα, την ολοκληρωτική αποτυχία για την πάταξη της φοροδιαφυγής και την κατατρόπωση της παραοικονομίας σειρά έχει η αποτυχία στην εξεύρεση ενός δίκαιου συστήματος φορολόγησης της ακίνητης περιουσίας.
Πάντως εδώ υπάρχει μία σχετική ευκολία! Ότι τα ακίνητα είναι καταγεγραμμένα. Μπορεί να μην είναι ακόμα κτηματογραφημένα αλλά όλα (τουλάχιστον στις περιοχές που αυτό είχε ζητηθεί από το κράτος) έχουν περάσει από τη διοίκηση και έχουν υποβληθεί φάκελοι με τα απαραίτητα μετρικά στοιχεία ώστε να μπορούν να εκτιμηθούν και να φορολογηθούν.
Τι κάνει λοιπόν τη διοίκηση να μην μπορεί να εκτιμήσει σωστά και να φορολογήσει τα ακίνητα; Το σημαντικότερο πρόβλημα είναι η εκτίμηση της αξίας γης στα εκτός σχεδίου. Εκεί όπου το αντικειμενικό σύστημα προσδιορισμού της αξίας δεν μπορεί να πλησιάσει ούτε στο ελάχιστο την πραγματικότητα. Εκεί όπου η υπεραξία της γης πολλαπλασιάζεται διαρκώς είτε λόγω της αλλαγής χαρακτήρα της εκτός σχεδίου περιοχής (νέες παραθεριστικές ζώνες αντί αγροτικής χέρσας γης, νέες βιομηχανικές ζώνες αντί χορτολιβαδικών εκτάσεων, κλπ.), είτε λόγω αναπτυξιακών έργων υποδομών (αυτοκινητοδρόμων, σιδηροδρόμου, αεροδρομίων, λιμανιών, νοσοκομείων, κλπ.) τις περισσότερες φορές πληρωμένων από την ευρωπαϊκή ένωση. Αυτή την υπεραξία πρέπει να βρεθεί το σύστημα εκείνο που θα την φορολογήσει. Είτε σε χρήμα, είτε σε γη.
Είναι εύλογο ότι από ένα σύστημα φορολόγησης δεν θα πρέπει να εξαιρείται κανένας. Έχουμε μάθει με σχετική ευκολία να εξαιρούμε τις υπεράκτιες, την εκκλησία, τα μοναστήρια, κλπ. Δυστυχώς όλοι οι παραπάνω κατά καιρούς εξαιρεθέντες έχουν στους σκοπούς τους την επιχειρηματική δράση. Η εξαίρεσή τους αποτελεί αθέμιτο ανταγωνισμό σε μια ελεύθερη αγορά και ως τέτοια πρέπει να καταδικάζεται από τη δικαιοσύνη.
Σε ένα πιο θεωρητικό επίπεδο, η φορολόγηση της παραγόμενης υπεραξίας της γης από τις δημόσιες και κοινοτικές επενδύσεις αποτελεί την τελευταία ευκαιρία της χώρας για έξοδο από την οικονομική κρίση. Τα ποσά είναι αμύθητα (φανταστείτε π.χ. την διαφορά αξίας γης μιας έκτασης που βρέθηκε ξαφνικά δίπλα σε ένα από τα νέα νοσοκομεία που χτίστηκαν τελευταία με χρήματα της Ευρωπαϊκής Ένωσης τα τελευταία 8 χρόνια).
Συμπέρασμα. Καταργήστε τους φόρους που φορολογούν την Ακίνητη Περιουσία. Φορολογήστε την παραγόμενη υπεραξία από την ανάπτυξη.
Τέλος αξίζει τον κόπο να σκεφτεί κάποιος επίσης πάνω στις υπηρεσίες του Κράτους και του Δήμου (καθαριότητα, κρατική τηλεόραση, νέα δίκτυα – τοπικές συγγοινωνίες, κλπ.), να τις κοστολογήσει και να επαναπροσδιοριστεί ένα κόστος ανά ιδιοκτησία για τις υπηρεσίες αυτές.
Πάντως εδώ υπάρχει μία σχετική ευκολία! Ότι τα ακίνητα είναι καταγεγραμμένα. Μπορεί να μην είναι ακόμα κτηματογραφημένα αλλά όλα (τουλάχιστον στις περιοχές που αυτό είχε ζητηθεί από το κράτος) έχουν περάσει από τη διοίκηση και έχουν υποβληθεί φάκελοι με τα απαραίτητα μετρικά στοιχεία ώστε να μπορούν να εκτιμηθούν και να φορολογηθούν.
Τι κάνει λοιπόν τη διοίκηση να μην μπορεί να εκτιμήσει σωστά και να φορολογήσει τα ακίνητα; Το σημαντικότερο πρόβλημα είναι η εκτίμηση της αξίας γης στα εκτός σχεδίου. Εκεί όπου το αντικειμενικό σύστημα προσδιορισμού της αξίας δεν μπορεί να πλησιάσει ούτε στο ελάχιστο την πραγματικότητα. Εκεί όπου η υπεραξία της γης πολλαπλασιάζεται διαρκώς είτε λόγω της αλλαγής χαρακτήρα της εκτός σχεδίου περιοχής (νέες παραθεριστικές ζώνες αντί αγροτικής χέρσας γης, νέες βιομηχανικές ζώνες αντί χορτολιβαδικών εκτάσεων, κλπ.), είτε λόγω αναπτυξιακών έργων υποδομών (αυτοκινητοδρόμων, σιδηροδρόμου, αεροδρομίων, λιμανιών, νοσοκομείων, κλπ.) τις περισσότερες φορές πληρωμένων από την ευρωπαϊκή ένωση. Αυτή την υπεραξία πρέπει να βρεθεί το σύστημα εκείνο που θα την φορολογήσει. Είτε σε χρήμα, είτε σε γη.
Είναι εύλογο ότι από ένα σύστημα φορολόγησης δεν θα πρέπει να εξαιρείται κανένας. Έχουμε μάθει με σχετική ευκολία να εξαιρούμε τις υπεράκτιες, την εκκλησία, τα μοναστήρια, κλπ. Δυστυχώς όλοι οι παραπάνω κατά καιρούς εξαιρεθέντες έχουν στους σκοπούς τους την επιχειρηματική δράση. Η εξαίρεσή τους αποτελεί αθέμιτο ανταγωνισμό σε μια ελεύθερη αγορά και ως τέτοια πρέπει να καταδικάζεται από τη δικαιοσύνη.
Σε ένα πιο θεωρητικό επίπεδο, η φορολόγηση της παραγόμενης υπεραξίας της γης από τις δημόσιες και κοινοτικές επενδύσεις αποτελεί την τελευταία ευκαιρία της χώρας για έξοδο από την οικονομική κρίση. Τα ποσά είναι αμύθητα (φανταστείτε π.χ. την διαφορά αξίας γης μιας έκτασης που βρέθηκε ξαφνικά δίπλα σε ένα από τα νέα νοσοκομεία που χτίστηκαν τελευταία με χρήματα της Ευρωπαϊκής Ένωσης τα τελευταία 8 χρόνια).
Συμπέρασμα. Καταργήστε τους φόρους που φορολογούν την Ακίνητη Περιουσία. Φορολογήστε την παραγόμενη υπεραξία από την ανάπτυξη.
Τέλος αξίζει τον κόπο να σκεφτεί κάποιος επίσης πάνω στις υπηρεσίες του Κράτους και του Δήμου (καθαριότητα, κρατική τηλεόραση, νέα δίκτυα – τοπικές συγγοινωνίες, κλπ.), να τις κοστολογήσει και να επαναπροσδιοριστεί ένα κόστος ανά ιδιοκτησία για τις υπηρεσίες αυτές.
Τετάρτη 2 Σεπτεμβρίου 2009
Ορισμένες σκέψεις πάνω στις τελευταίες πυρκαγιές
Έγραφα τον Απρίλιο 2009. Στα πλαίσια μιας ολοκληρωμένης Οικοδομικής Πολιτικής ότι θα πρέπει:Να καθοριστούν ζώνες φυσικού κάλους ανεξαρτήτως εάν πρόκειται για Δάσος ή για άλλου είδους τοπίο. Ζώνες φυσικού κάλους είναι και οι ελαιώνες (για παράδειγμα της Άμφισσας ή της Καλαμάτας), είναι και τα ξερά βουνά των κυκλαδίτικων νησιών, είναι και η τοπογραφία ενός ξερού χειμάρρου. Δεν είναι λιγότερο τραγική η καταστροφή ενός υπεραιωνόβιου ελαιώνα από την καταστροφή ενός πευκοδάσους. Ειδικά σημεία τοπογραφίας που κάνουν μοναδικό έναν τόπο είναι πολύ σημαντικό να ενταχθούν μέσα στην λογική της προστατευμένης φύσης, ακόμα και εάν πρόκειται για αστικό περιβάλλον. Και φυσικά θα πρέπει να αλλάξει ο τρόπος προστασίας των μνημείων. Όπως στη Γαλλία, όπως ακόμα και στην Κύπρο, θα πρέπει να θεσπιστούν ζώνες γύρω από το κάθε μνημείο που να προστατεύουν και οπτικά την εικόνα του μνημείου, τι και αν διατηρεί κανείς και προστατεύει ένα βυζαντινό ναίδριο ως μνημείο εάν ολόγυρα δεν προστατεύσεις την οπτική από και προς αυτό; Αντίστοιχα συμβαίνει και με στοιχεία της τοπογραφίας μια πόλης, ενός οικισμού...
Έγραφα επίσης για τις κατασκευές εκτός σχεδίου πόλεως:Η επέκταση της εκτός σχεδίου δόμησης δεν οδηγεί πουθενά. Θα πρέπει να καταλάβουμε πως και το πιο μικρό σπίτι σήμερα, και το πιο μικρό συγκρότημα οποιασδήποτε χρήσης αποτελεί ένα εν δυνάμει αναπτυσσόμενο αστικό σύνολο (αυτό τουλάχιστον αποδεικνύεται καθημερινά) και οφείλει να έχει τα σύγχρονα χαρακτηριστικά αυτού. Θα πρέπει να μιλήσουμε εδώ για διαχείριση ενέργειας, ακαθάρτων, απορριμμάτων, υγρών αποβλήτων, νερού πόσιμου και ποτίσματος, κλπ. Όλα αυτά αποτελούν το σύγχρονο πολιτιστικό αγαθό και μόνο όταν αυτό γίνει κατανοητό μπορεί να προστατευθεί ενεργά (με δράση και πρωτοπόρες επιλογές) το περιβάλλον.Κατά συνέπεια κάθε κατασκευή εκτός σχεδίου θα πρέπει να αντιμετωπίζεται ως ιδιωτική πολεοδόμηση η οποία θα δίνει και τις αντίστοιχες λύσεις στη διαχείριση των παραπάνω. Δεν πρέπει το κράτος να φοβάται όρους με αμφιλεγόμενη ίσως προϊστορία και με κακό νομικό πλαίσιο. Αντιθέτως οφείλει να εκσυγχρονίζει και να οργανώνει ό,τι αφορά ιδιωτική οικοδομική δραστηριότητα και να διερευνά την προβολή αυτής της δραστηριότητας στο μέλλον.
Με αφορμή τις τελευταίες πυρκαγιές με τις γνωστές συνέπειες.
Πρέπει να απαγκιστρωθούμε από την έννοια του Δάσους, της Δασικής Έκτασης, του Εθνικού Δρυμού κλπ. Αφού δεν μπορούμε εδώ και τόσα χρόνια να διασώσουμε αυτό που θεωρούμε ό,τι πιο πολύτιμο για την ύπαρξή μας τότε θα πρέπει να το προσδιορίσουμε διαφορετικά και διαφορετικά να το προστατέψουμε.
Πρότασή μας είναι να ξεκινήσει ο προσδιορισμός όλων των εκτάσεων που δεν έχουν ιδιοκτήτη ή που το δημόσιο θεωρεί πως είναι ο ιδιοκτήτης του σε ένα πλαίσιο Δημόσιου Κτηματολογίου. Αυτές οι εκτάσεις πρέπει να αποκτήσουν κυριότητα (του Δημοσίου, οργανισμών, εκκλησίας ή της τοπικής αυτοδιοίκησης) και να προστατεύονται με όλες τις διατάξεις με τις οποίες προστατεύεται η ιδιοκτησία. Εάν απαιτούνται συστήματα πυρόσβεσης, πρόληψης ή οτιδήποτε άλλο, αυτό θα πρέπει να μελετηθεί χωριστά για κάθε περίπτωση, να προσδιοριστεί το κόστος του και να βρεθεί ο τρόπος με τον οποίο θα γίνει η διαχείρισή τους και θα βρεθούν τα χρήματα για να γίνει ό,τι είναι απαραίτητο. Το σημερινό σύστημα πρόληψης, εντοπισμού και κατάσβεσης των πυρκαγιών έχει αποδειχτεί αναποτελεσματικό σε κάθε επίπεδό του. Εάν για να επιτύχουμε την προστασία αυτών των εκτάσεων πρέπει και να τις εκμεταλλευτούμε για να κερδίσουμε τα απαραίτητα χρήματα, ας μην είμαστε εκ προοιμίου αρνητικοί, ας δούμε πρώτα τι είναι αυτή η εκμετάλλευση και ακολούθως παίρνουμε θέση.
Τέλος για μια ακόμα φορά θα πρέπει να τονίσουμε ότι ο κάθε οικισμός θα πρέπει να έχει ένα ξεκάθαρο περίγραμμα. Έξω από αυτό, κάθε κατασκευή να θεωρείται ως Ιδιωτική Πολεοδόμηση και μόνο με τη μορφή ολοκληρωμένου σχεδιασμού οικισμού να γίνεται αποδεκτή μια τέτοια κατασκευή.
Με αυτές τις σκέψεις σας προτείνω να αρχίσουμε την συζήτηση πάνω στα θέματα προστασίας του Δασικού περιβάλλοντος και να σκεφτούμε πάνω στα τελευταία γεγονότα.
Πολλές ευχές για ένα δημιουργικό νέο ακαδημαϊκό έτος
Χάρης Σαββίδης
Δευτέρα 20 Ιουλίου 2009
Toxification από τους μηχανικούς της Βούλας
Στη φωτογραφία βλέπετε ακίνητο νεο-αναγερθέν σε κεντρικό δρόμο της Βούλας, αυτού του ωραίου προαστίου της Αθήνας. Όπως καταλαβαίνετε τίποτα από ό,τι φαίνεται στη φωτογραφία δεν είναι όπως θα έπρεπε να είναι βάσει του νόμου. Το ισόγειο της πολυκατοικίας δεν έχει υψομετρική διαφορά από το διαμορφωμένο έδαφος μικρότερη του 1.50 όπως ορίζει ο νόμος. Το υπόγειο είναι παρανόμως τελείως ξεμπαζομένο. Το υπόγειο επίσης δεν έχει βοηθητικές αλλά κύριες χρήσεις. Η αριστερή άκρη του οικοπέδου δεν πρόκειται περί ακαλύπτου ή επέκτασης του υπογείου για χώρο στάθμευσης αλλά για δημιουργία καταστήματος Η δεξιά εσοχή που δεν φαίνεται στη φωτογραφία οδηγεί μέσω υπόγειας ράμπας σε υπόγειο χώρο στάθμευσης που ως εκ θαύματος έχει μετατραπεί στο γραφείο του μηχανικού που έφτιαξε την πολυκατοικία!!!! Ο ίδιος μηχανικός είναι τόσο ενθουσιασμένος με το τερατούργημά του που έχει βάλει παντού ταμπέλες και διαφημίζει την πραμάτεια του. Και όλα αυτά σε ένα προάστιο όπου για να ρευματοδοτήσεις μια νέα οικοδομή πρέπει να έρθει ο δήμος (η δημοτική πολεοδομία) να κάνει αυτοψία και να σου δώσει τη συγκατάθεσή της. Στην προκειμένη περίπτωση, ο συντελεστής δόμησης δεν έχει αυξηθεί κατά 20% λόγω ημιυπαιθρίων αλλά τείνει στο 100% και μάλιστα σε εμπορική χρήση όπου οι αξίες είναι τεράστιες!!! 
Και να η φωτογραφία με το γραφείο του υπερήφανου μηχανικού κάτω από τον ακάλυπτο χώρο του οικοπέδου. Σημειωτέων ότι ο νόμος επιτρέπει επέκταση του α΄ υπογείου μόνο για χρήση στάθμευσης και εφόσον το υπόλοιπο υπόγειο χρησιμοποιείται για στάθμευση τουλάχιστον κατά 50% . Εδώ δεν ισχύει τίποτα από όλα αυτά !!!!!!
Αυτό που δυστυχώς συμβαίνει στ' αλήθεια είναι πως τέτοια παραδείγματα συμβαίνουν διαρκώς γύρω μας. Προσωπικά δεν γνωρίζω κανένα μηχανικό που να μην του έχουν τύχει αντίστοιχοι πελάτες και να έχει ενδώσει περισσότερο ή λιγότερο στις απαιτήσεις τους. Το τραγικότερο όμως όλων είναι ότι η κατάσταση γίνεται όλο και πιο σοβαρή και σε λίγα χρόνια θα καταντήσουμε όλοι εμείς να αξιολογούμαστε για την ποιότητα της δουλειάς μας μόνο από τη δυνότητά μας στην παρανομία και τον πολλαπλασιασμό της εκμετάλλευσης της γης. Κρίμα ειλικρινά!
Αυτό που δυστυχώς συμβαίνει στ' αλήθεια είναι πως τέτοια παραδείγματα συμβαίνουν διαρκώς γύρω μας. Προσωπικά δεν γνωρίζω κανένα μηχανικό που να μην του έχουν τύχει αντίστοιχοι πελάτες και να έχει ενδώσει περισσότερο ή λιγότερο στις απαιτήσεις τους. Το τραγικότερο όμως όλων είναι ότι η κατάσταση γίνεται όλο και πιο σοβαρή και σε λίγα χρόνια θα καταντήσουμε όλοι εμείς να αξιολογούμαστε για την ποιότητα της δουλειάς μας μόνο από τη δυνότητά μας στην παρανομία και τον πολλαπλασιασμό της εκμετάλλευσης της γης. Κρίμα ειλικρινά!
Τρίτη 14 Ιουλίου 2009
gray water recycling
Σας προτρέπω να δείτε έναν πολύ φτηνό τρόπο επεξεργασίας και επαναχρησιμοποίησης του νερού που προέρχεται από τα λουτρά του σπιτιού σας.Στο κείμενο που θα βρείτε από τον παρακάτω σύνδεσμο γίνεται μία πολύ καλή εισαγωγή σε αυτό το κεφάλαιο. Σίγουρα η εγκατάστασή του έχει κάποιο κόστος και απευθύνεται σε ενοίκους μονοκατοικιών ή μηχανικούς. Αλλά το όφελος είναι μεγάλο τόσο για εμάς όσο και για την γενιά των παιδιών μας η οποία και πρέπει να αρχίσει να αντιλαμβάνεται την Οικολογία και την αηφόρο ανάπτυξη ως συμβατική κατάσταση και όχι ως πρωτοπορία!
http://www.owue.water.ca.gov/docs/graywater_guide_book.pdf
Σάββατο 11 Ιουλίου 2009
Toxification από το Δήμο Βούλας
Η φωτογραφία που βλέπετε απεικονίζει μια θέση στάθμευσης... Τι πιο φυσικό θα μπορούσε να πει κανείς... Και όμως. Η συγκεκριμένη θέση στάθμευσης έχει μισθωθεί μόνιμα από το Δήμο Βούλας προς το ζαχαροπλαστείο που βρίσκεται ακριβώς από πίσω!!! Αυτό είναι το τελείως πρωτόγνωρο στο haut-de-gamme παραθαλάσσιο προάστιο της πόλης μας! Και βέβαια είναι η πρώτη τέτοια μισθωμένη θέση παρκαρίσματος για πολλά προάστια! Ας προβάλλουμε όμως στο μέλλον το παραπάνω περιστατικό. Ας φανταστούμε όλη την Αθήνα με τέτοιες μόνιμα μισθωμένες θέσεις! Και ας πάμε και στα κριτήρια με τα οποία η εκάστοτε δημοτική αρχή αποφασίζει να μισθώσει τις θέσεις... Φαντάζομαι πως όλοι μπορούμε να συμφωνήσουμε πως εάν επρόκειτο για ένα νοσηλευτικό ίδρυμα ή για ένα διαγνωστικό κέντρο ο δήμος θα πρέπει να έχει τη δυνατότητα να μισθώσει τους μια μόνιμη θέση. Μα εδώ πραγματικά είναι απορίας άξιον! Τι να πει κανείς, δημοτικές εκλογές έχουμε του χρόνου, ας μετρήσουμε για μια ακόμα φορά τις διαπλεκόμενες δυνάμεις της Τοπικής Αυτοδιοίκησης!Τετάρτη 8 Ιουλίου 2009
Σήμερα το πρωί επισκέφτηκα ένα ακίνητο στη Σοφοκλέους για να εξετάσουμε το πως θα μπορούσαμε να το χρησιμοποιήσουμε Η φωτογραφία αυτή δείχνει τον ακάλυπτο χώρο πίσω από τη Σοφοκλέους ακριβώς κάτω από το ξενοδοχείο Fresh. Τέτοιες εικόνες, πριν από 4-5 χρόνια, θα μπορούσαμε να φανταστούμε μόνο από το Κάιρο...
Δυστυχώς είναι το ιστορικό κέντρο της Αθήνας επί δημαρχίας Νικήτα Κακλαμάνη. Σκεφτόμαστε ειλικρινά πως δεν είναι τυχαία αυτή η εξέλιξη και πως ετοιμάζεται μια νέα εποχή τύπου Γκάζι-Κεραμικός...
Πάντως η εξαθλίωση είναι τραγική και σε αυτό δεν ευθύνοντε οι αλλοδαποί! έλληνες είναι τα πρωτο παλίκαρα και κρατικοί μηχανισμοί!
Εαν δεν έρθει γίνει σύντομα ένας νέος νόμος περί συνιδιοκτησίας ο οποίος θα επιβάλλει τη συντήρηση, την ασφάλεια και την υγιεινή των κτιρίων με κυρώσεις και δημεύσεις περιουσιών θα έρθουν και χειρότερες μέρες! Και είναι κρίμα.
Η πόλη αυτή με το ιστορικό της εμπορικό και βιοτεχνικό κέντρο λειτουργούσε πριν από μερικά χρόνια πολύ καλά και χωρίς ζωτικά προβλήματα. Κάτι στο μεταξύ χάθηκε...
Κυριακή 5 Ιουλίου 2009
Detoxification με πολύ καλές προοπτικές….ΙΙ
Με την προωθούμενη ρύθμιση περί ημι-υπαιθρίων χώρων η Νέα Δημοκρατία περνά την Ελλάδα στην εποχή της virtual διακυβέρνησης! Ναι, ήρθε η Ώρα!
Για όσους δεν διάβασαν το σχέδιο νόμου που προτείνει την τακτοποίηση των παράνομα κλεισμένων ημι-υπαιθρίων χώρων:
«…..2. Ημιυπαίθριοι χώροι βάσει οικοδομικής άδειας που έχει εκδοθεί ή αναθεωρηθεί μέχρι 2 Ιουλίου 2009, επιτρέπεται να διατηρήσουν τη χρήση κλειστού χώρου στην οποία έχουν μετατραπεί, εφόσον η νέα χρήση δεν απαγορεύεται στην περιοχή του ακινήτου και υπό την προϋπόθεση των παρακάτω :…………»
Ας δούμε κάτι. Τα στάδια νομιμοποίησης μιας νέας οικοδομής που έχει θεσπίσει η πολιτεία είναι τα εξής:
1. Η Άδεια Οικοδομής
2. Το άνοιγμα μερίδας στο τοπικό ΙΚΑ για τα εστεγασμένα επαγγέλματα
3. Η Ολοκλήρωση των υποχρεώσεων του Ιδιοκτήτη απέναντι στους οργανισμούς κοινής ωφελείας και ο έλεγχος των επιμέρους εγκαταστάσεων από αυτούς
4. Το κλείσιμο της Μερίδας του Ιδιοκτήτη στο ΙΚΑ με την ολοκλήρωση της επικόλλησης των ενσήμων των εργαζομένων των εστεγασμένων επαγγελμάτων
5. Το κλείσιμο της άδειας με την υποβολή των υπευθύνων δηλώσεων των μηχανικών ότι η οικοδομή ολοκληρώθηκε βάσει των σχεδίων
6. Η σύνδεση της Οικοδομής με τους Ο.Κ.Ω.
Στην υπό ψήφιση διάταξη, συμπεριλαμβάνονται όλες οι οικοδομές που έχουν κατασκευαστεί ή που έχουν εκδόσει οικοδομική άδεια μέχρι 02/07/09. Αυτό σημαίνει ότι η διάταξη ισχύει και για οικοδομές που δεν έχουν ακόμα κατασκευαστεί (και άρα οι ημι-υπαίθριοι δεν έχουν ακόμα παρανόμως κλειστεί) άλλα πρόκειται να χτιστούν εντός των επομένων 1-2 ετών. Αυτό ακριβώς είναι και το σημείο εισόδου στη virtual (εικονική) διακυβέρνηση! Κάναμε δηλαδή ένα νόμο τακτοποίησης εικονικών κλειστών ημι-υπαιθρίων χώρων που δεν υφίστανται ακόμα!
Να δούμε και τα υπόλοιπα παράδοξα του νόμου του σοφού γερο-Θεσσαλού;
Οι μηχανικοί θα κληθούν στο τέλος των εργασιών ανέγερσης να δώσουν μια υπεύθυνη δήλωση ότι εφάρμοσαν τα σχέδια ενώ προηγουμένως οι ιδιοκτήτες (ή εργολάβοι) θα έχουν υποβάλλει αίτηση τακτοποίησης!!!!
Αντίστοιχα οι μηχανικοί θα πρέπει να υποβάλλουν και πίνακες τετραγωνικών προς τον Δήμο προκειμένου αυτός να καθορίσει τα δημοτικά τέλη (αυτά που έρχονται με τον λογαριασμό της ΔΕΗ) και εκεί θα πρέπει να γράφει τα συνολικά ενώ το αντίστοιχο αντίγραφο του σχεδίου διαγράμματος κάλυψης που συμπεριλαμβάνεται στην άδεια (είναι εκεί που αναλύεται κατά όροφο η συνολική εκμετάλλευση επί του οικοπέδου) και που κατατίθεται μαζί, θα γράφει άλλα.
Τι θα γίνει με τα ειδικά κτίρια (σχολεία, κλινικές, ξενοδοχεία, κλπ.) όπου μέχρι τώρα οι επιφάνειες των ημι-υπαιθρίων χώρων δεν μετρούσαν στις απαραίτητες επιφάνειες; Θα μπορούν πλέον επί παραδείγματι οι κλινικάρχες των Αθηνών που έχουν όλοι ελλείψει χώρου να ζητήσουν αύξηση της δύναμης των κλινικών τους βασισμένη στην «τακτοποίηση» των ημι-υπαιθρίων, των υπογείων και των άλλων χώρων που έχουν προκύψει από αλλαγή χρήσης χτισμένων χώρων;
Όλα αυτά τα γράφω γιατί είμαι πεπεισμένος πως σε αυτή τη χώρα ακόμα και οι πιο σοφοί γέροντες δεν βλέπουν πέρα από τη μύτη τους. Και είναι δυστυχώς πολύ μικρή…
Για όσους δεν διάβασαν το σχέδιο νόμου που προτείνει την τακτοποίηση των παράνομα κλεισμένων ημι-υπαιθρίων χώρων:
«…..2. Ημιυπαίθριοι χώροι βάσει οικοδομικής άδειας που έχει εκδοθεί ή αναθεωρηθεί μέχρι 2 Ιουλίου 2009, επιτρέπεται να διατηρήσουν τη χρήση κλειστού χώρου στην οποία έχουν μετατραπεί, εφόσον η νέα χρήση δεν απαγορεύεται στην περιοχή του ακινήτου και υπό την προϋπόθεση των παρακάτω :…………»
Ας δούμε κάτι. Τα στάδια νομιμοποίησης μιας νέας οικοδομής που έχει θεσπίσει η πολιτεία είναι τα εξής:
1. Η Άδεια Οικοδομής
2. Το άνοιγμα μερίδας στο τοπικό ΙΚΑ για τα εστεγασμένα επαγγέλματα
3. Η Ολοκλήρωση των υποχρεώσεων του Ιδιοκτήτη απέναντι στους οργανισμούς κοινής ωφελείας και ο έλεγχος των επιμέρους εγκαταστάσεων από αυτούς
4. Το κλείσιμο της Μερίδας του Ιδιοκτήτη στο ΙΚΑ με την ολοκλήρωση της επικόλλησης των ενσήμων των εργαζομένων των εστεγασμένων επαγγελμάτων
5. Το κλείσιμο της άδειας με την υποβολή των υπευθύνων δηλώσεων των μηχανικών ότι η οικοδομή ολοκληρώθηκε βάσει των σχεδίων
6. Η σύνδεση της Οικοδομής με τους Ο.Κ.Ω.
Στην υπό ψήφιση διάταξη, συμπεριλαμβάνονται όλες οι οικοδομές που έχουν κατασκευαστεί ή που έχουν εκδόσει οικοδομική άδεια μέχρι 02/07/09. Αυτό σημαίνει ότι η διάταξη ισχύει και για οικοδομές που δεν έχουν ακόμα κατασκευαστεί (και άρα οι ημι-υπαίθριοι δεν έχουν ακόμα παρανόμως κλειστεί) άλλα πρόκειται να χτιστούν εντός των επομένων 1-2 ετών. Αυτό ακριβώς είναι και το σημείο εισόδου στη virtual (εικονική) διακυβέρνηση! Κάναμε δηλαδή ένα νόμο τακτοποίησης εικονικών κλειστών ημι-υπαιθρίων χώρων που δεν υφίστανται ακόμα!
Να δούμε και τα υπόλοιπα παράδοξα του νόμου του σοφού γερο-Θεσσαλού;
Οι μηχανικοί θα κληθούν στο τέλος των εργασιών ανέγερσης να δώσουν μια υπεύθυνη δήλωση ότι εφάρμοσαν τα σχέδια ενώ προηγουμένως οι ιδιοκτήτες (ή εργολάβοι) θα έχουν υποβάλλει αίτηση τακτοποίησης!!!!
Αντίστοιχα οι μηχανικοί θα πρέπει να υποβάλλουν και πίνακες τετραγωνικών προς τον Δήμο προκειμένου αυτός να καθορίσει τα δημοτικά τέλη (αυτά που έρχονται με τον λογαριασμό της ΔΕΗ) και εκεί θα πρέπει να γράφει τα συνολικά ενώ το αντίστοιχο αντίγραφο του σχεδίου διαγράμματος κάλυψης που συμπεριλαμβάνεται στην άδεια (είναι εκεί που αναλύεται κατά όροφο η συνολική εκμετάλλευση επί του οικοπέδου) και που κατατίθεται μαζί, θα γράφει άλλα.
Τι θα γίνει με τα ειδικά κτίρια (σχολεία, κλινικές, ξενοδοχεία, κλπ.) όπου μέχρι τώρα οι επιφάνειες των ημι-υπαιθρίων χώρων δεν μετρούσαν στις απαραίτητες επιφάνειες; Θα μπορούν πλέον επί παραδείγματι οι κλινικάρχες των Αθηνών που έχουν όλοι ελλείψει χώρου να ζητήσουν αύξηση της δύναμης των κλινικών τους βασισμένη στην «τακτοποίηση» των ημι-υπαιθρίων, των υπογείων και των άλλων χώρων που έχουν προκύψει από αλλαγή χρήσης χτισμένων χώρων;
Όλα αυτά τα γράφω γιατί είμαι πεπεισμένος πως σε αυτή τη χώρα ακόμα και οι πιο σοφοί γέροντες δεν βλέπουν πέρα από τη μύτη τους. Και είναι δυστυχώς πολύ μικρή…
Τετάρτη 1 Ιουλίου 2009
Detoxification με πολύ καλές προοπτικές…. I
Ας προσέξουμε γύρω μας το δομημένο περιβάλλον της πόλης που ζούμε και ας προσπαθήσουμε να παρατηρήσουμε τους «ημιυπαίθριους» κάθε εποχής και χρήσης
Οι παρανομίες επί των οικοδομών από το 1930 που υπάρχει πολεοδομική νομοθεσία έως σήμερα είναι πολλές και διαφόρων ειδών… Οι περισσότερες από αυτές έχουν να κάνουν με την υπέρβαση των επιτρεπομένων ορίων δόμησης, του επιτρεπόμενου ύψους, της κάλυψης περισσότερης από το επιτρεπόμενο επιφάνειας γης, της κατάληψης και εκμετάλλευσης δημόσιου χώρου, κλπ.
Σήμερα η κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας προωθεί μία ρύθμιση σχετικά με μια κατηγορία υπερβάσεων η οποία ονομάζεται Ημι-υπαίθριος Χώρος και για τους περισσότερους πολίτες σημαίνει ένα επιπλέον δωμάτιο στις νεόδμητες μετά το 1985 πολυκατοικίες.
Συμβαίνει κάτι το τραγελαφικό με αυτό το έξτρα δωμάτιο. Αυτό το δωμάτιο έχει τρεις τοίχους νόμιμους, ένα δάπεδο και μία οροφή νόμιμα αλλά ένα παράθυρο παράνομο!!! Θα έπρεπε δηλαδή, το δωμάτιο αυτό να αποτελεί μία είδους ανοιχτή τρύπα στην επιδερμίδα της πολυκατοικίας, κάτι σαν πληγή, τραύμα ή ότι άλλο μπορεί να σκεφτεί κανείς… Εξίσου τραγελαφικό είναι και το γεγονός ότι αυτό το ημίκλειστο δωμάτιο μετράει κανονικά στον Νόμιμο Όγκο της οικοδομής και κατά συνέπεια στα χιλιοστά των οριζοντίων ιδιοκτησιών που καθορίζονται βάσει αυτού του υπολογισμού του Όγκου…
Με όλα τα παραπάνω δημιουργείτε η πιο εύλογη αντίδραση: Γιατί η πρώτη ρύθμιση περί των ημιυπαιθρίων δεν είναι η κατάργησή τους; Γιατί κανένα κόμμα από την αντιπολίτευση δεν άσκησε πολιτική επ’ αυτού;
Σε κάθε μέτρο που θα ρυθμίζει μια παρανομία και συγχρόνως την ομηρεία τόσων συμπολιτών μας η πρώτη συνισταμένη θα πρέπει να είναι η ΚΑΤΑΡΓΗΣΗ της έστω από εδώ και ύστερα!
Όλα τα άλλα είναι τακτοποιήσεις και νοικοκυρέματα που θα πρέπει να είναι πολύ πιο σύνθετα και ολοκληρωμένα για να αποδώσουν. Δηλαδή ως παράδειγμα: Η αύξηση των επιφανειών δόμησης κατά 20% επιφέρει στην πραγματικότητα και αύξηση των υποχρεωτικών θέσεων στάθμευσης. Αυτές θα πρέπει επίσης να εξαγοραστούν στην τοπική αυτοδιοίκηση. Θα πρέπει να επιφέρει και την προσαύξηση στην αντικειμενική αξία του ακινήτου για όσους δεν το έχουν ήδη κάνει…
Αυτά προς το παρόν, καταθέτω αυτές τις σκέψεις για να δείξω πως το κάθε μέτρο πρέπει να είναι ολοκληρωμένο και πέραν της σχετικής τακτοποίησης που μπορεί να φέρει θα πρέπει να κλείνει και τις τρύπες των ισχυόντων νόμων… Ενδιαφέρον θα ήταν να εξεταστούν αντίστοιχες παρανομίας και υπερεκμεταλεύσεις του παρελθόντος όπως τα έρκερ, οι αρχιτεκτονικές προεξοχές, οι κλειστές πιλοτές, τα υπόγεια με τις cours anglaise που έχουν γίνει όλα υπνοδωμάτια και καθιστικά, κλπ.
Οι παρανομίες επί των οικοδομών από το 1930 που υπάρχει πολεοδομική νομοθεσία έως σήμερα είναι πολλές και διαφόρων ειδών… Οι περισσότερες από αυτές έχουν να κάνουν με την υπέρβαση των επιτρεπομένων ορίων δόμησης, του επιτρεπόμενου ύψους, της κάλυψης περισσότερης από το επιτρεπόμενο επιφάνειας γης, της κατάληψης και εκμετάλλευσης δημόσιου χώρου, κλπ.
Σήμερα η κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας προωθεί μία ρύθμιση σχετικά με μια κατηγορία υπερβάσεων η οποία ονομάζεται Ημι-υπαίθριος Χώρος και για τους περισσότερους πολίτες σημαίνει ένα επιπλέον δωμάτιο στις νεόδμητες μετά το 1985 πολυκατοικίες.
Συμβαίνει κάτι το τραγελαφικό με αυτό το έξτρα δωμάτιο. Αυτό το δωμάτιο έχει τρεις τοίχους νόμιμους, ένα δάπεδο και μία οροφή νόμιμα αλλά ένα παράθυρο παράνομο!!! Θα έπρεπε δηλαδή, το δωμάτιο αυτό να αποτελεί μία είδους ανοιχτή τρύπα στην επιδερμίδα της πολυκατοικίας, κάτι σαν πληγή, τραύμα ή ότι άλλο μπορεί να σκεφτεί κανείς… Εξίσου τραγελαφικό είναι και το γεγονός ότι αυτό το ημίκλειστο δωμάτιο μετράει κανονικά στον Νόμιμο Όγκο της οικοδομής και κατά συνέπεια στα χιλιοστά των οριζοντίων ιδιοκτησιών που καθορίζονται βάσει αυτού του υπολογισμού του Όγκου…
Με όλα τα παραπάνω δημιουργείτε η πιο εύλογη αντίδραση: Γιατί η πρώτη ρύθμιση περί των ημιυπαιθρίων δεν είναι η κατάργησή τους; Γιατί κανένα κόμμα από την αντιπολίτευση δεν άσκησε πολιτική επ’ αυτού;
Σε κάθε μέτρο που θα ρυθμίζει μια παρανομία και συγχρόνως την ομηρεία τόσων συμπολιτών μας η πρώτη συνισταμένη θα πρέπει να είναι η ΚΑΤΑΡΓΗΣΗ της έστω από εδώ και ύστερα!
Όλα τα άλλα είναι τακτοποιήσεις και νοικοκυρέματα που θα πρέπει να είναι πολύ πιο σύνθετα και ολοκληρωμένα για να αποδώσουν. Δηλαδή ως παράδειγμα: Η αύξηση των επιφανειών δόμησης κατά 20% επιφέρει στην πραγματικότητα και αύξηση των υποχρεωτικών θέσεων στάθμευσης. Αυτές θα πρέπει επίσης να εξαγοραστούν στην τοπική αυτοδιοίκηση. Θα πρέπει να επιφέρει και την προσαύξηση στην αντικειμενική αξία του ακινήτου για όσους δεν το έχουν ήδη κάνει…
Αυτά προς το παρόν, καταθέτω αυτές τις σκέψεις για να δείξω πως το κάθε μέτρο πρέπει να είναι ολοκληρωμένο και πέραν της σχετικής τακτοποίησης που μπορεί να φέρει θα πρέπει να κλείνει και τις τρύπες των ισχυόντων νόμων… Ενδιαφέρον θα ήταν να εξεταστούν αντίστοιχες παρανομίας και υπερεκμεταλεύσεις του παρελθόντος όπως τα έρκερ, οι αρχιτεκτονικές προεξοχές, οι κλειστές πιλοτές, τα υπόγεια με τις cours anglaise που έχουν γίνει όλα υπνοδωμάτια και καθιστικά, κλπ.
Δευτέρα 29 Ιουνίου 2009
Η παρούσα εικόνα είναι από κατασκευή που συνετέθει από 5 Κυριακάτικες Εφημερίδες, κόβοντας τις εφημερίδες αυτές σε λωρίδες των 3-4 εκατοστών. Για την καλύτερη σύνθεση, εάν πρόκειται να επιχειρήσετε κάτι τέτοιο την ερχόμενη Κυριακή, θα πρέπει να σκεφτείτε και να κρίνετε, όχι το τι γράφουν οι εφημερίδες αυτές αλλά σε τι χρώμα τυπώνονται! Ιδιαίτερη αξία βάσει του παραπάνω αξιώματος έχουν οι Μικρές Αγγελίες της Καθημερινής λόγω του πράσινου χρώματος του χαρτιού και τα Οικονομικά Φύλλα πολλών εφημερίδων που είναι κίτρινα...
Σάββατο 9 Μαΐου 2009
ΓΙΑ ΜΙΑ ΝΕΑ ΟΙΚΟΔΟΜΙΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΣΤΗ ΧΩΡΑ ΜΑΣ ΤΟΝ ΕΙΚΟΣΤΟ ΠΡΩΤΟ ΑΙΩΝΑ
Χάρης Σαββίδης
αρχιτέκτων d.p.l.g.
Στοιχεία μιας Οικοδομικής Πολιτικής
Οι παρούσες σημειώσεις αφορούν προσωπικές θέσεις πάνω στα προβλήματα που συνεχώς αντιμετωπίζουμε τόσο ως μηχανικοί όσο και ως πολίτες που ζουν και εργάζονται στην Αθήνα από το 1995 έως σήμερα. Εάν ξεφεύγουν από το πνεύμα με το οποίο έχουμε συνηθίσει να οραματιζόμαστε τον νεοτερισμό και την αλλαγή, είναι γιατί πρωταρχική θέση είναι ότι η οργάνωση της ανθρώπινης οικοδομικής δραστηριότητας θα πρέπει να εξετάζεται ως σύνολο με το ευρύτερο περιβάλλον, αστικό ή μη.
Οι επαγγελματικοί κλάδοι
Απαραίτητη προϋπόθεση για τη σωστή λειτουργία όλου του κλάδου της Οικοδομής είναι η διάκριση των ρόλων όλων των εμπλεκομένων μερών στην ολοκλήρωση ενός έργου. Πρέπει εδώ να κατανοηθεί και να θεσμοθετηθεί ο ρόλος του μηχανικού είτε ως συμβούλου – μελετητή ή/και επιβλέποντος, είτε ως κατασκευαστή – εργολήπτη, είτε ως διευθυντή έργου. Και οι τρείς αυτές ειδικότητες είναι πολύ σημαντικές, με συγκεκριμένες ευθύνες τόσο για θέματα ποιότητας όσο και για θέματα ασφάλειας...
Διακριτοί πρέπει να είναι και οι ρόλοι μεταξύ των διαφόρων ειδικοτήτων των μηχανικών τόσο σε επίπεδο μελετών όσο και σε επίπεδο κατασκευής και επίβλεψης. Δεν είναι δυνατόν το μεγαλύτερο μέρος οικοδομικών αδειών που εκδίδονται κάθε χρόνο να έχουν υπογραφεί μόνο από αρχιτέκτονα συμπεριλαμβανομένων των στατικών μελετών, είτε μόνο από πολιτικό μηχανικό που υπογράφει και αρχιτεκτονικές μελέτες.
Αντίστοιχα διακριτό πρέπει να είναι και το επαγγελματικό επιμελητήριο που εκπροσωπεί τις διαφορετικές ομάδες μηχανικών που ασχολούνται με τα έργα από διαφορετική μεριά: άλλο για τον μελετητή, άλλο για τον εργολήπτη, άλλο για τον διευθυντή έργου. Μόνον τότε και το κράτος θα αποκτήσει συμβούλους που θα μπορούν να το καθοδηγήσουν προς τις αντίστοιχες άρτιες λύσεις.
Σήμερα η κατάσταση που επικρατεί είναι θηριώδης. Το Τεχνικό Επιμελητήριο της Ελλάδος εκπροσωπεί το σύνολο της τεχνικής εγγράμματης κοινότητας χωρίς καμία διάκριση, ούτε καν μεταξύ δημοσίων υπαλλήλων μηχανικών, μελετητών, managers και εργοληπτικών μεγάλων και μικρών εταιρειών με αποτέλεσμα τα συμφέροντα του κλάδου με τα μεγαλύτερα κεφάλαια (δημόσια έργα) να “ταυτίζονται” με τα συμφέροντα της Ελληνικής Πολιτείας...
Χαρακτηριστικό παράδειγμα η τελευταία ρυθμιστική προσπάθεια νομοθετήματος για την ευρύτερη περιοχή της Πρωτεύουσας όπου τα υπό προγραμματισμό έργα δεν υπόκεινται στο παραπάνω ρυθμιστικό αλλά προηγούνται και λαμβάνονται υπόψη ως δεδομένο από αυτό !!
Το νομοθετικό πλαίσιο της Οικοδομής
Σε μια σύγχρονη πολιτεία, αρχή κάθε προόδου είναι το νομικό πλαίσιο με το οποίο εγκρίνεται, πραγματοποιείται και τέλος ελέγχεται η κάθε δραστηριότητα, ιδιαίτερα δε σε ένα τομέα τόσο σημαντικό για την Οικονομία και την προστασία του Περιβάλλοντος. Στην Ελλάδα, το νομικό πλαίσιο της Οικοδομικής δραστηριότητας αποτελείται από εκατοντάδες χιλιάδες σελίδες αλληλοσυγκρουόμενων νομικών κειμένων τα οποία στις περισσότερες των περιπτώσεων δύναται να προσεγγίζουν το ίδιο αντικείμενο με αντικρουόμενες θέσεις με αποτέλεσμα τόσο κατά τη διάρκεια της έγκρισης όσο και κατά τη διάρκεια της κατασκευής και του ελέγχου, να υπάρχει πλήρης ατιμωρησία της παρανομίας, της έκπτωσης της ποιότητας και της αρτιότητας του Έργου.
Αντίστοιχα προβλήματα προκαλεί το γεγονός ότι στον τομέα των δημοσίων έργων ισχύουν πολλά διαφορετικά συστήματα δημοπρασιών μελετών και κατασκευής αυτών με αποτέλεσμα τις διάτρητες διαδικασίες που όλοι γνωρίζουμε.
Διάκριση των Υπηρεσιών Ελέγχου.
Είναι ευρέως αποδεκτό για τις χώρες της Δυτικής Ευρώπης και δεν δικαιολογείται η μη εφαρμογή αντιστοίχων προτύπων στην Ελλάδα ότι η κάθε κατασκευή, από την πιο μικρή μέχρι την πιο πολύπλοκη, πρέπει να πιστοποιείται. Σύνηθες είναι δε η πιστοποίηση αυτή να γίνεται από εξειδικευμένες αυτόνομες εταιρείες που προηγουμένως έχουν οι ίδιες πιστοποιηθεί. Θα πρέπει λοιπόν να γίνει κάτι αντίστοιχο και στην Ελλάδα. Δεν νοείται ο ίδιος οργανισμός (υπουργείο, δήμος, περιφέρεια, ΔΕΚΟ, στρατός) να είναι συγχρόνως Κύριος του Έργου – Εργοδότης και Ελεγκτής – Επιβλέπων.
Να καταργηθούν οι πολεοδομίες
Σε μια πολιτεία όπου μέχρι και ο τελευταίος πολίτης γνωρίζει τις έννοιες Πολεοδομία – Σχέδιο Πόλεως – Πολεοδομικό Γραφείο (με ό,τι αυτό φέρνει στον νου) δεν προσπαθεί κανείς να καλυτερεύσει την κατάσταση, μόνο μέσω της κατάργησης μπορεί να βρεθεί λύση.
Συνήθως τέτοιου είδους γραφεία έχουν τρεις βασικούς σκοπούς ύπαρξης: τον πολεοδομικό σχεδιασμό (ας φανταστούμε αλήθεια πολεοδομία που πολεοδομεί !!!!), τον έλεγχο και την έκδοση οικοδομικών αδειών (ό,τι πιο διαβρωμένο στην δημόσια διοίκηση) και τον έλεγχο των αυθαιρέτων κατασκευών (το πιο εξευτελισμένο κομμάτι του κράτους). Αυτές οι τρεις λειτουργίες πρέπει να αλλάξουν χέρια, να διαχωριστούν και να λειτουργήσουν ανεξάρτητα ακόμα και υπό μορφή μη κερδοσκοπικών οργανώσεων ή υπηρεσιών οργανωμένων πολιτών μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα με αιρετά μέλη.
Ημιυπαίθριοι χώροι; Και όλα τα υπόλοιπα;
Οι λεγόμενοι ημιυπαίθριοι χώροι που κανείς – πέραν των μηχανικών – δεν ξέρει τι ακριβώς είναι. Πρόκειται για ένα από τα θέματα παρανόμων δοσοληψιών μεταξύ των εμπλεκομένων στην κατασκευή κυρίως (πολυ)-κατοικιών. Οι ημιυπαίθριοι ουσιαστικά αυξάνουν κατά 20% την επιτρεπόμενη δομημένη επιφάνεια σε ένα οικόπεδο. Υπάρχουν και άλλα επιτρεπόμενα στοιχεία τρικ που έχουν το ίδιο αποτέλεσμα. Το παράνομο κλείσιμο των θέσεων στάθμευσης σε pilotis πολυκατοικιών, το κλείσιμο των ίδιων των pilotis, το παράνομο πατάρωμα διώροφων χώρων, το κλείσιμο διαφόρων ειδών πέργκολας, η επέκταση καφετεριών και εστιατορίων στις πρασιές και τα προκήπια, όλα αποτελούν αυξήσεις της επιτρεπόμενης δομημένης επιφάνειας εις βάρος της κοινόχρηστης χρήσης. Θα πρέπει λοιπόν, όταν μιλάμε για διευθέτηση ενός θέματος – που έχει γίνει τελικά κοινωνικό, αφού έχει απλωθεί σε όλη την χώρα και σε όλες τις κατασκευές από το 85 που θεσμοθετήθηκε και μετά- να το προσεγγίζουμε στην πλήρη του διάσταση και προσπαθώντας με αυτά που θα κερδίσουμε να επιλύσουμε τα προβλήματα που δημιούργησε!
Αυτό σημαίνει πως εάν υπάρχει τρόπος να μετρήσουμε τις συνέπειες (συρρίκνωση των κοινοχρήστων χώρων, συρρίκνωση του πρασίνου, πληθυσμιακή επιβάρυνση των αστικών κέντρων) θα πρέπει να το κάνουμε προτού ασχοληθούμε με την εισπρακτική διάσταση του μέτρου και την κάλυψη τρεχόντων αναγκών του κράτους. Θα πρέπει επίσης να δούμε τι είναι αυτό που θα εξαλείψει την περαιτέρω επέκταση της παρανομίας!
Ιδιωτική Πολεοδόμηση.
Η επέκταση της εκτός σχεδίου δόμησης δεν οδηγεί πουθενά. Θα πρέπει να καταλάβουμε πως και το πιο μικρό σπίτι σήμερα, και το πιο μικρό συγκρότημα οποιασδήποτε χρήσης αποτελεί ένα εν δυνάμει αναπτυσσόμενο αστικό σύνολο (αυτό τουλάχιστον αποδεικνύεται καθημερινά) και οφείλει να έχει τα σύγχρονα χαρακτηριστικά αυτού. Θα πρέπει να μιλήσουμε εδώ για διαχείριση ενέργειας, ακαθάρτων, απορριμάτων, υγρών αποβλήτων, νερού πόσιμου και ποτίσματος, κλπ. Όλα αυτά αποτελούν το σύγχρονο πολιτιστικό αγαθό και μόνο όταν αυτό γίνει κατανοητό μπορεί να προστατευθεί ενεργά (με δράση και πρωτοπόρες επιλογές) το περιβάλλον.
Κατά συνέπεια κάθε κατασκευή εκτός σχεδίου θα πρέπει να αντιμετωπίζεται ως ιδιωτική πολεοδόμηση η οποία θα δίνει και τις αντίστοιχες λύσεις στη διαχείριση των παραπάνω. Δεν πρέπει το κράτος να φοβάται όρους με αμφιλεγόμενη ίσως προϊστορία και με κακό νομικό πλαίσιο. Αντιθέτως οφείλει να εκσυγχρονίζει και να οργανώνει ό,τι αφορά ιδιωτική οικοδομική δραστηριότητα και να διερευνά την προβολή αυτής της δραστηριότητας στο μέλλον.
Ζώνες ειδικού ενδιαφέροντος
Να καθοριστούν ζώνες φυσικού κάλους ανεξαρτήτως εάν πρόκειται για Δάσος ή για άλλου είδους τοπίο. Ζώνες φυσικού κάλους είναι και οι ελαιώνες (για παράδειγμα της Άμφισσας ή της Καλαμάτας), είναι και τα ξερά βουνά των κυκλαδίτικων νησιών, είναι και η τοπογραφία ενός ξερού χειμάρρου. Δεν είναι λιγότερο τραγική η καταστροφή ενός υπεραιωνόβιου ελαιώνα από την καταστροφή ενος πευκοδάσους. Ειδικά σημεία τοπογραφίας που κάνουν μοναδικό έναν τόπο είναι πολύ σημαντικό να ενταχθούν μέσα στην λογική της προστατευμένης φύσης, ακόμα και εάν πρόκειται για αστικό περιβάλλον. Και φυσικά θα πρέπει να αλλάξει ο τρόπος προστασίας των μνημείων. Όπως στη Γαλλία, όπως ακόμα και στην Κύπρο, θα πρέπει να θεσπιστούν ζώνες γύρω από το κάθε μνημείο που να προστατεύουν και οπτικά την εικόνα του μνημείου, τι και αν διατηρεί κανείς και προστατεύει ένα βυζαντινό ναίδριο ως μνημείο εάν ολόγυρα δεν προστατεύσεις την οπτική από και προς αυτό; Αντίστοιχα συμβαίνει και με στοιχεία της τοπογραφίας μια πόλης, ενός οικισμού...
Να προστατευθεί η σύγχρονη αρχιτεκτονική
Ο σεβασμός της σύγχρονης κοινωνίας απέναντι στην ιστορική μνήμη ενός λαού δεν δύναται να έχει όρια χρονολογικά. Δεν έχει καμία λογική ούτε βοηθά την αυτογνωσία ενός λαού η διαφοροποίηση του τι είναι σεβασμός όταν πρόκειται για αρχαίο, βυζαντινό, οθωμανικό ή σύγχρονο μνημείο. Όλες οι περίοδοι της Ιστορίας του λαού και της γεωγραφικά οριοθετημένης χώρας, αποτελούν σημαντικά στοιχεία και μόνο ως σύνολο μπορούν να αντιμετωπιστούν. Δεν έχει καμία λογική το να προτιμούμε και να αισθανόμαστε περισσότερο υπερήφανοι για την Ελλάδα ως σύνολο από ανεξάρτητες πόλεις-κράτη, ως επαρχία της Ρωμαϊκής αυτοκρατορίας, του Βυζαντινού κράτους από την Ελλάδα ως επαρχία της Οθωμανικής αυτοκρατορίας. Κατά συνέπεια και στον τομέα της προστασίας των μνημείων των διάφορων περιόδων και της μελέτης της ιστορίας μας ως έθνος, θα πρέπει να δείξουμε αυτή την ισορροπία που απαιτείται και να μην διαγράφουμε διαρκώς περιόδους αυτής της μοναδικής ιστορίας μας.
Η Μητροπολιτική διαχείριση των μεγάλων αστικών κέντρων
Έχοντας φτάσει σε μία περίοδο της ιστορίας μας, όπου ο πληθυσμός της χώρας έχει σχετικά σταθεροποιηθεί, θα πρέπει επιτέλους να συγκεντρώσουμε όλες τις μελέτες που επί χρόνια έχουν ασχοληθεί με την ανάπτυξη των μεγάλων αστικών κέντρων (Αθήνα, Θεσσαλονίκη, Πάτρα, Λάρισα, Καβάλα, Ηράκλειο, κλπ.), να ολοκληρώσουμε ό,τι απαιτείται ακόμα ως μελέτη και να καταλήξουμε σε συμπεράσματα τα οποία θα γίνουν πολιτική βούληση και πράξη.
Βέβαια, στις μέρες μας, η πολιτική βούληση και πράξη, μόνο επιστημονικές μελέτες δεν λαμβάνει υπόψη. Έχει καταλυθεί κάθε έννοια λογικής. Για παράδειγμα γνωρίζουμε όλοι μας και πόσο μάλλον οι ειδικοί πως η συνεχής επέκταση των ήδη κορεσμένων γραμμών του μετρό δεν έχει πια καμιά σημασία αφού είναι ήδη κορεσμένες. Και όμως, αντί να προγραμματίζεται ως προτεραιότητα η κατασκευή νέων γραμμών, αντιθέτως προγραμματίζουμε και δημοπρατούμε τη συνεχή επέκταση των υφισταμένων... Γνωρίζουμε επίσης όλοι μας ότι η επί δεκαετίες διευκόλυνση των αυτοκινήτων να εισέρχονται και να παρκάρουν εντός του κέντρου της πόλης δεν οδήγησε πουθενά αφού παρά το γεγονός ότι ποσοτικά και ποιοτικά το αυτοκίνητο έχει καταλάβει δυσανάλογη επιφάνεια σε σχέση με τους πεζούς και τα Μέσα Μαζικής Μεταφοράς δεν έχουν μειωθεί οι χρόνοι μετακίνησης με αυτά. Και εδώ η κοινή λογική θα έλεγε ότι χωρίζοντας το κέντρο σε κάποιες ζώνες θα μπορούσαμε να βρούμε τις κατάλληλες αποστάσεις εντός των οποίων να γίνονται μόνο μετακινήσεις πεζών και Μέσων Μαζικής Μεταφοράς και τροφοδοσίες σε ώρες εκτός λειτουργίας των Υπηρεσιών της πολιτείας. Δεν πρόκειται για τη δημιουργία νέων πεζοδρομημένων τμημάτων αλλά ολοκληρωμένων πολεοδομικών συνόλων φιλικών προς τον πεζό, τον ποδηλάτη, το mini-bus.
Να οριοθετηθούν τα σύνορα των αστικών κέντρων
Έχοντας επιτύχει τη συνολική διαχείριση του κάθε αστικού κέντρου, μοιραία μπορούμε να μιλάμε για προσδιορισμένα σύνορα και να αναδιοργανώσουμε αυτά με περιφερειακές υποδομές και πρόσβαση, με προώθηση της εγκατάστασης των μεγάλων μονάδων που απαιτούν διακίνηση ανθρώπων και αγαθών στην περιφέρειά τους. Δεν είναι δυνατόν σε ένα εκτεταμένο μητροπολιτικό κέντρο πρωτεύουσας των 5 και 6 εκατομμυρίων κατοίκων να παραμένει το μεγαλύτερο ποσοστό των υπηρεσιών της δημόσιας διοίκησης στο αυστηρά ιστορικό κέντρο της πόλης. Όπως επίσης δεν είναι δυνατόν το ίδιο ιστορικό κέντρο να έχει γίνει ένα απέραντο σύνολο από γραφεία και καταστήματα, να έχει πια μηδενίσει τους μόνιμους κατοίκους του με τις συνέπειες που όλοι γνωρίζουμε (εγκληματικότητα, κλπ.)
Να ελεγχθεί και να αξιολογηθεί η έννοια του ακάλυπτου χώρου
Ο ακάλυπτος χώρος είναι το κομμάτι εκείνο της γης που περισσεύει μετά την κατασκευή και που συνήθως στην σύγχρονη πόλη έχει μετατραπεί σε μια σκληρή επιφάνεια που ούτε αναπνέει, ούτε βοηθά στην διατήρηση κάποιας θερμοκρασιακής ισορροπίας. Σε μια σύγχρονη πολιτεία που θα έχει μετατρέψει την προστασία του περιβάλλοντος σε τρόπο ζωής θα πρέπει να ξεκινήσει η συζήτηση γύρω από την προστασία της ακάλυπτης γης. Δεν είναι πλέον αποδεκτό να τσιμεντοποιείται και το πιο μικρό κομμάτι άχτιστης επιφάνειας προκειμένου να χρησιμοποιηθεί ως πάρκινγκ ή αποθήκη ή οτιδήποτε.
Ο έλεγχος της ενεργειακής κατάστασης των κτιρίων
Θα ξεκινήσει σύντομα ο ενεργειακός έλεγχος των κτιρίων σύμφωνα με την ευρωπαϊκή νομοθεσία και θα πρέπει να αρχίσουμε να σκεπτόμαστε, πέραν των νέων οικοδομών, πως θα εφαρμόσουμε την νομοθεσία αυτή και στα υφιστάμενα. Είναι γεγονός ότι ο ενεργειακός αυτός έλεγχος αφορά ως επί το πλείστον τις απαιτήσεις της θερμομόνωσης των κτιρίων που από την δεκαετία του ’80 και μετά είναι υποχρεωτικές για την αδειοδότηση της κατασκευής των κτιρίων. Τι λοιπόν θα γίνει με όλες τις οικοδομές που είναι παράνομες; Θα μπορέσουμε να κατανοήσουμε την αξία αυτών των νέων κανονισμών και να επιβάλλουμε την προσαρμογή των κτιρίων μας σε αυτές τις απαιτήσεις;
Η νέα ηλεκτρονική πραγματικότητα
Δεν υπάρχει μεγαλύτερη βοήθεια στον έλεγχο των κατασκευών από την διαχείριση όλων των αρχείων (ΥΠΕΧΩΔΕ, Δήμων, Πολεοδομιών, Νομαρχιών) με ηλεκτρονικό τρόπο και ανοιχτό στον Πολίτη. Είναι πλέον εφικτό. Εάν πολίτες με αυξημένη ευαισθησία και ειδικότητα πολλές φορές έχουν εύκολη πρόσβαση στα αρχεία αυτά τους μεταμορφώνουμε μοιραία σε ελεγκτές και τους παρέχουμε τη δυνατότητα να αντισταθούν άμεσα στην παρανομία, την αυθαιρεσία και την ολιγωρία των Υπηρεσιών της πολιτείας.
αρχιτέκτων d.p.l.g.
Στοιχεία μιας Οικοδομικής Πολιτικής
Οι παρούσες σημειώσεις αφορούν προσωπικές θέσεις πάνω στα προβλήματα που συνεχώς αντιμετωπίζουμε τόσο ως μηχανικοί όσο και ως πολίτες που ζουν και εργάζονται στην Αθήνα από το 1995 έως σήμερα. Εάν ξεφεύγουν από το πνεύμα με το οποίο έχουμε συνηθίσει να οραματιζόμαστε τον νεοτερισμό και την αλλαγή, είναι γιατί πρωταρχική θέση είναι ότι η οργάνωση της ανθρώπινης οικοδομικής δραστηριότητας θα πρέπει να εξετάζεται ως σύνολο με το ευρύτερο περιβάλλον, αστικό ή μη.
Οι επαγγελματικοί κλάδοι
Απαραίτητη προϋπόθεση για τη σωστή λειτουργία όλου του κλάδου της Οικοδομής είναι η διάκριση των ρόλων όλων των εμπλεκομένων μερών στην ολοκλήρωση ενός έργου. Πρέπει εδώ να κατανοηθεί και να θεσμοθετηθεί ο ρόλος του μηχανικού είτε ως συμβούλου – μελετητή ή/και επιβλέποντος, είτε ως κατασκευαστή – εργολήπτη, είτε ως διευθυντή έργου. Και οι τρείς αυτές ειδικότητες είναι πολύ σημαντικές, με συγκεκριμένες ευθύνες τόσο για θέματα ποιότητας όσο και για θέματα ασφάλειας...
Διακριτοί πρέπει να είναι και οι ρόλοι μεταξύ των διαφόρων ειδικοτήτων των μηχανικών τόσο σε επίπεδο μελετών όσο και σε επίπεδο κατασκευής και επίβλεψης. Δεν είναι δυνατόν το μεγαλύτερο μέρος οικοδομικών αδειών που εκδίδονται κάθε χρόνο να έχουν υπογραφεί μόνο από αρχιτέκτονα συμπεριλαμβανομένων των στατικών μελετών, είτε μόνο από πολιτικό μηχανικό που υπογράφει και αρχιτεκτονικές μελέτες.
Αντίστοιχα διακριτό πρέπει να είναι και το επαγγελματικό επιμελητήριο που εκπροσωπεί τις διαφορετικές ομάδες μηχανικών που ασχολούνται με τα έργα από διαφορετική μεριά: άλλο για τον μελετητή, άλλο για τον εργολήπτη, άλλο για τον διευθυντή έργου. Μόνον τότε και το κράτος θα αποκτήσει συμβούλους που θα μπορούν να το καθοδηγήσουν προς τις αντίστοιχες άρτιες λύσεις.
Σήμερα η κατάσταση που επικρατεί είναι θηριώδης. Το Τεχνικό Επιμελητήριο της Ελλάδος εκπροσωπεί το σύνολο της τεχνικής εγγράμματης κοινότητας χωρίς καμία διάκριση, ούτε καν μεταξύ δημοσίων υπαλλήλων μηχανικών, μελετητών, managers και εργοληπτικών μεγάλων και μικρών εταιρειών με αποτέλεσμα τα συμφέροντα του κλάδου με τα μεγαλύτερα κεφάλαια (δημόσια έργα) να “ταυτίζονται” με τα συμφέροντα της Ελληνικής Πολιτείας...
Χαρακτηριστικό παράδειγμα η τελευταία ρυθμιστική προσπάθεια νομοθετήματος για την ευρύτερη περιοχή της Πρωτεύουσας όπου τα υπό προγραμματισμό έργα δεν υπόκεινται στο παραπάνω ρυθμιστικό αλλά προηγούνται και λαμβάνονται υπόψη ως δεδομένο από αυτό !!
Το νομοθετικό πλαίσιο της Οικοδομής
Σε μια σύγχρονη πολιτεία, αρχή κάθε προόδου είναι το νομικό πλαίσιο με το οποίο εγκρίνεται, πραγματοποιείται και τέλος ελέγχεται η κάθε δραστηριότητα, ιδιαίτερα δε σε ένα τομέα τόσο σημαντικό για την Οικονομία και την προστασία του Περιβάλλοντος. Στην Ελλάδα, το νομικό πλαίσιο της Οικοδομικής δραστηριότητας αποτελείται από εκατοντάδες χιλιάδες σελίδες αλληλοσυγκρουόμενων νομικών κειμένων τα οποία στις περισσότερες των περιπτώσεων δύναται να προσεγγίζουν το ίδιο αντικείμενο με αντικρουόμενες θέσεις με αποτέλεσμα τόσο κατά τη διάρκεια της έγκρισης όσο και κατά τη διάρκεια της κατασκευής και του ελέγχου, να υπάρχει πλήρης ατιμωρησία της παρανομίας, της έκπτωσης της ποιότητας και της αρτιότητας του Έργου.
Αντίστοιχα προβλήματα προκαλεί το γεγονός ότι στον τομέα των δημοσίων έργων ισχύουν πολλά διαφορετικά συστήματα δημοπρασιών μελετών και κατασκευής αυτών με αποτέλεσμα τις διάτρητες διαδικασίες που όλοι γνωρίζουμε.
Διάκριση των Υπηρεσιών Ελέγχου.
Είναι ευρέως αποδεκτό για τις χώρες της Δυτικής Ευρώπης και δεν δικαιολογείται η μη εφαρμογή αντιστοίχων προτύπων στην Ελλάδα ότι η κάθε κατασκευή, από την πιο μικρή μέχρι την πιο πολύπλοκη, πρέπει να πιστοποιείται. Σύνηθες είναι δε η πιστοποίηση αυτή να γίνεται από εξειδικευμένες αυτόνομες εταιρείες που προηγουμένως έχουν οι ίδιες πιστοποιηθεί. Θα πρέπει λοιπόν να γίνει κάτι αντίστοιχο και στην Ελλάδα. Δεν νοείται ο ίδιος οργανισμός (υπουργείο, δήμος, περιφέρεια, ΔΕΚΟ, στρατός) να είναι συγχρόνως Κύριος του Έργου – Εργοδότης και Ελεγκτής – Επιβλέπων.
Να καταργηθούν οι πολεοδομίες
Σε μια πολιτεία όπου μέχρι και ο τελευταίος πολίτης γνωρίζει τις έννοιες Πολεοδομία – Σχέδιο Πόλεως – Πολεοδομικό Γραφείο (με ό,τι αυτό φέρνει στον νου) δεν προσπαθεί κανείς να καλυτερεύσει την κατάσταση, μόνο μέσω της κατάργησης μπορεί να βρεθεί λύση.
Συνήθως τέτοιου είδους γραφεία έχουν τρεις βασικούς σκοπούς ύπαρξης: τον πολεοδομικό σχεδιασμό (ας φανταστούμε αλήθεια πολεοδομία που πολεοδομεί !!!!), τον έλεγχο και την έκδοση οικοδομικών αδειών (ό,τι πιο διαβρωμένο στην δημόσια διοίκηση) και τον έλεγχο των αυθαιρέτων κατασκευών (το πιο εξευτελισμένο κομμάτι του κράτους). Αυτές οι τρεις λειτουργίες πρέπει να αλλάξουν χέρια, να διαχωριστούν και να λειτουργήσουν ανεξάρτητα ακόμα και υπό μορφή μη κερδοσκοπικών οργανώσεων ή υπηρεσιών οργανωμένων πολιτών μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα με αιρετά μέλη.
Ημιυπαίθριοι χώροι; Και όλα τα υπόλοιπα;
Οι λεγόμενοι ημιυπαίθριοι χώροι που κανείς – πέραν των μηχανικών – δεν ξέρει τι ακριβώς είναι. Πρόκειται για ένα από τα θέματα παρανόμων δοσοληψιών μεταξύ των εμπλεκομένων στην κατασκευή κυρίως (πολυ)-κατοικιών. Οι ημιυπαίθριοι ουσιαστικά αυξάνουν κατά 20% την επιτρεπόμενη δομημένη επιφάνεια σε ένα οικόπεδο. Υπάρχουν και άλλα επιτρεπόμενα στοιχεία τρικ που έχουν το ίδιο αποτέλεσμα. Το παράνομο κλείσιμο των θέσεων στάθμευσης σε pilotis πολυκατοικιών, το κλείσιμο των ίδιων των pilotis, το παράνομο πατάρωμα διώροφων χώρων, το κλείσιμο διαφόρων ειδών πέργκολας, η επέκταση καφετεριών και εστιατορίων στις πρασιές και τα προκήπια, όλα αποτελούν αυξήσεις της επιτρεπόμενης δομημένης επιφάνειας εις βάρος της κοινόχρηστης χρήσης. Θα πρέπει λοιπόν, όταν μιλάμε για διευθέτηση ενός θέματος – που έχει γίνει τελικά κοινωνικό, αφού έχει απλωθεί σε όλη την χώρα και σε όλες τις κατασκευές από το 85 που θεσμοθετήθηκε και μετά- να το προσεγγίζουμε στην πλήρη του διάσταση και προσπαθώντας με αυτά που θα κερδίσουμε να επιλύσουμε τα προβλήματα που δημιούργησε!
Αυτό σημαίνει πως εάν υπάρχει τρόπος να μετρήσουμε τις συνέπειες (συρρίκνωση των κοινοχρήστων χώρων, συρρίκνωση του πρασίνου, πληθυσμιακή επιβάρυνση των αστικών κέντρων) θα πρέπει να το κάνουμε προτού ασχοληθούμε με την εισπρακτική διάσταση του μέτρου και την κάλυψη τρεχόντων αναγκών του κράτους. Θα πρέπει επίσης να δούμε τι είναι αυτό που θα εξαλείψει την περαιτέρω επέκταση της παρανομίας!
Ιδιωτική Πολεοδόμηση.
Η επέκταση της εκτός σχεδίου δόμησης δεν οδηγεί πουθενά. Θα πρέπει να καταλάβουμε πως και το πιο μικρό σπίτι σήμερα, και το πιο μικρό συγκρότημα οποιασδήποτε χρήσης αποτελεί ένα εν δυνάμει αναπτυσσόμενο αστικό σύνολο (αυτό τουλάχιστον αποδεικνύεται καθημερινά) και οφείλει να έχει τα σύγχρονα χαρακτηριστικά αυτού. Θα πρέπει να μιλήσουμε εδώ για διαχείριση ενέργειας, ακαθάρτων, απορριμάτων, υγρών αποβλήτων, νερού πόσιμου και ποτίσματος, κλπ. Όλα αυτά αποτελούν το σύγχρονο πολιτιστικό αγαθό και μόνο όταν αυτό γίνει κατανοητό μπορεί να προστατευθεί ενεργά (με δράση και πρωτοπόρες επιλογές) το περιβάλλον.
Κατά συνέπεια κάθε κατασκευή εκτός σχεδίου θα πρέπει να αντιμετωπίζεται ως ιδιωτική πολεοδόμηση η οποία θα δίνει και τις αντίστοιχες λύσεις στη διαχείριση των παραπάνω. Δεν πρέπει το κράτος να φοβάται όρους με αμφιλεγόμενη ίσως προϊστορία και με κακό νομικό πλαίσιο. Αντιθέτως οφείλει να εκσυγχρονίζει και να οργανώνει ό,τι αφορά ιδιωτική οικοδομική δραστηριότητα και να διερευνά την προβολή αυτής της δραστηριότητας στο μέλλον.
Ζώνες ειδικού ενδιαφέροντος
Να καθοριστούν ζώνες φυσικού κάλους ανεξαρτήτως εάν πρόκειται για Δάσος ή για άλλου είδους τοπίο. Ζώνες φυσικού κάλους είναι και οι ελαιώνες (για παράδειγμα της Άμφισσας ή της Καλαμάτας), είναι και τα ξερά βουνά των κυκλαδίτικων νησιών, είναι και η τοπογραφία ενός ξερού χειμάρρου. Δεν είναι λιγότερο τραγική η καταστροφή ενός υπεραιωνόβιου ελαιώνα από την καταστροφή ενος πευκοδάσους. Ειδικά σημεία τοπογραφίας που κάνουν μοναδικό έναν τόπο είναι πολύ σημαντικό να ενταχθούν μέσα στην λογική της προστατευμένης φύσης, ακόμα και εάν πρόκειται για αστικό περιβάλλον. Και φυσικά θα πρέπει να αλλάξει ο τρόπος προστασίας των μνημείων. Όπως στη Γαλλία, όπως ακόμα και στην Κύπρο, θα πρέπει να θεσπιστούν ζώνες γύρω από το κάθε μνημείο που να προστατεύουν και οπτικά την εικόνα του μνημείου, τι και αν διατηρεί κανείς και προστατεύει ένα βυζαντινό ναίδριο ως μνημείο εάν ολόγυρα δεν προστατεύσεις την οπτική από και προς αυτό; Αντίστοιχα συμβαίνει και με στοιχεία της τοπογραφίας μια πόλης, ενός οικισμού...
Να προστατευθεί η σύγχρονη αρχιτεκτονική
Ο σεβασμός της σύγχρονης κοινωνίας απέναντι στην ιστορική μνήμη ενός λαού δεν δύναται να έχει όρια χρονολογικά. Δεν έχει καμία λογική ούτε βοηθά την αυτογνωσία ενός λαού η διαφοροποίηση του τι είναι σεβασμός όταν πρόκειται για αρχαίο, βυζαντινό, οθωμανικό ή σύγχρονο μνημείο. Όλες οι περίοδοι της Ιστορίας του λαού και της γεωγραφικά οριοθετημένης χώρας, αποτελούν σημαντικά στοιχεία και μόνο ως σύνολο μπορούν να αντιμετωπιστούν. Δεν έχει καμία λογική το να προτιμούμε και να αισθανόμαστε περισσότερο υπερήφανοι για την Ελλάδα ως σύνολο από ανεξάρτητες πόλεις-κράτη, ως επαρχία της Ρωμαϊκής αυτοκρατορίας, του Βυζαντινού κράτους από την Ελλάδα ως επαρχία της Οθωμανικής αυτοκρατορίας. Κατά συνέπεια και στον τομέα της προστασίας των μνημείων των διάφορων περιόδων και της μελέτης της ιστορίας μας ως έθνος, θα πρέπει να δείξουμε αυτή την ισορροπία που απαιτείται και να μην διαγράφουμε διαρκώς περιόδους αυτής της μοναδικής ιστορίας μας.
Η Μητροπολιτική διαχείριση των μεγάλων αστικών κέντρων
Έχοντας φτάσει σε μία περίοδο της ιστορίας μας, όπου ο πληθυσμός της χώρας έχει σχετικά σταθεροποιηθεί, θα πρέπει επιτέλους να συγκεντρώσουμε όλες τις μελέτες που επί χρόνια έχουν ασχοληθεί με την ανάπτυξη των μεγάλων αστικών κέντρων (Αθήνα, Θεσσαλονίκη, Πάτρα, Λάρισα, Καβάλα, Ηράκλειο, κλπ.), να ολοκληρώσουμε ό,τι απαιτείται ακόμα ως μελέτη και να καταλήξουμε σε συμπεράσματα τα οποία θα γίνουν πολιτική βούληση και πράξη.
Βέβαια, στις μέρες μας, η πολιτική βούληση και πράξη, μόνο επιστημονικές μελέτες δεν λαμβάνει υπόψη. Έχει καταλυθεί κάθε έννοια λογικής. Για παράδειγμα γνωρίζουμε όλοι μας και πόσο μάλλον οι ειδικοί πως η συνεχής επέκταση των ήδη κορεσμένων γραμμών του μετρό δεν έχει πια καμιά σημασία αφού είναι ήδη κορεσμένες. Και όμως, αντί να προγραμματίζεται ως προτεραιότητα η κατασκευή νέων γραμμών, αντιθέτως προγραμματίζουμε και δημοπρατούμε τη συνεχή επέκταση των υφισταμένων... Γνωρίζουμε επίσης όλοι μας ότι η επί δεκαετίες διευκόλυνση των αυτοκινήτων να εισέρχονται και να παρκάρουν εντός του κέντρου της πόλης δεν οδήγησε πουθενά αφού παρά το γεγονός ότι ποσοτικά και ποιοτικά το αυτοκίνητο έχει καταλάβει δυσανάλογη επιφάνεια σε σχέση με τους πεζούς και τα Μέσα Μαζικής Μεταφοράς δεν έχουν μειωθεί οι χρόνοι μετακίνησης με αυτά. Και εδώ η κοινή λογική θα έλεγε ότι χωρίζοντας το κέντρο σε κάποιες ζώνες θα μπορούσαμε να βρούμε τις κατάλληλες αποστάσεις εντός των οποίων να γίνονται μόνο μετακινήσεις πεζών και Μέσων Μαζικής Μεταφοράς και τροφοδοσίες σε ώρες εκτός λειτουργίας των Υπηρεσιών της πολιτείας. Δεν πρόκειται για τη δημιουργία νέων πεζοδρομημένων τμημάτων αλλά ολοκληρωμένων πολεοδομικών συνόλων φιλικών προς τον πεζό, τον ποδηλάτη, το mini-bus.
Να οριοθετηθούν τα σύνορα των αστικών κέντρων
Έχοντας επιτύχει τη συνολική διαχείριση του κάθε αστικού κέντρου, μοιραία μπορούμε να μιλάμε για προσδιορισμένα σύνορα και να αναδιοργανώσουμε αυτά με περιφερειακές υποδομές και πρόσβαση, με προώθηση της εγκατάστασης των μεγάλων μονάδων που απαιτούν διακίνηση ανθρώπων και αγαθών στην περιφέρειά τους. Δεν είναι δυνατόν σε ένα εκτεταμένο μητροπολιτικό κέντρο πρωτεύουσας των 5 και 6 εκατομμυρίων κατοίκων να παραμένει το μεγαλύτερο ποσοστό των υπηρεσιών της δημόσιας διοίκησης στο αυστηρά ιστορικό κέντρο της πόλης. Όπως επίσης δεν είναι δυνατόν το ίδιο ιστορικό κέντρο να έχει γίνει ένα απέραντο σύνολο από γραφεία και καταστήματα, να έχει πια μηδενίσει τους μόνιμους κατοίκους του με τις συνέπειες που όλοι γνωρίζουμε (εγκληματικότητα, κλπ.)
Να ελεγχθεί και να αξιολογηθεί η έννοια του ακάλυπτου χώρου
Ο ακάλυπτος χώρος είναι το κομμάτι εκείνο της γης που περισσεύει μετά την κατασκευή και που συνήθως στην σύγχρονη πόλη έχει μετατραπεί σε μια σκληρή επιφάνεια που ούτε αναπνέει, ούτε βοηθά στην διατήρηση κάποιας θερμοκρασιακής ισορροπίας. Σε μια σύγχρονη πολιτεία που θα έχει μετατρέψει την προστασία του περιβάλλοντος σε τρόπο ζωής θα πρέπει να ξεκινήσει η συζήτηση γύρω από την προστασία της ακάλυπτης γης. Δεν είναι πλέον αποδεκτό να τσιμεντοποιείται και το πιο μικρό κομμάτι άχτιστης επιφάνειας προκειμένου να χρησιμοποιηθεί ως πάρκινγκ ή αποθήκη ή οτιδήποτε.
Ο έλεγχος της ενεργειακής κατάστασης των κτιρίων
Θα ξεκινήσει σύντομα ο ενεργειακός έλεγχος των κτιρίων σύμφωνα με την ευρωπαϊκή νομοθεσία και θα πρέπει να αρχίσουμε να σκεπτόμαστε, πέραν των νέων οικοδομών, πως θα εφαρμόσουμε την νομοθεσία αυτή και στα υφιστάμενα. Είναι γεγονός ότι ο ενεργειακός αυτός έλεγχος αφορά ως επί το πλείστον τις απαιτήσεις της θερμομόνωσης των κτιρίων που από την δεκαετία του ’80 και μετά είναι υποχρεωτικές για την αδειοδότηση της κατασκευής των κτιρίων. Τι λοιπόν θα γίνει με όλες τις οικοδομές που είναι παράνομες; Θα μπορέσουμε να κατανοήσουμε την αξία αυτών των νέων κανονισμών και να επιβάλλουμε την προσαρμογή των κτιρίων μας σε αυτές τις απαιτήσεις;
Η νέα ηλεκτρονική πραγματικότητα
Δεν υπάρχει μεγαλύτερη βοήθεια στον έλεγχο των κατασκευών από την διαχείριση όλων των αρχείων (ΥΠΕΧΩΔΕ, Δήμων, Πολεοδομιών, Νομαρχιών) με ηλεκτρονικό τρόπο και ανοιχτό στον Πολίτη. Είναι πλέον εφικτό. Εάν πολίτες με αυξημένη ευαισθησία και ειδικότητα πολλές φορές έχουν εύκολη πρόσβαση στα αρχεία αυτά τους μεταμορφώνουμε μοιραία σε ελεγκτές και τους παρέχουμε τη δυνατότητα να αντισταθούν άμεσα στην παρανομία, την αυθαιρεσία και την ολιγωρία των Υπηρεσιών της πολιτείας.
Εγγραφή σε:
Αναρτήσεις (Atom)