Οι φόροι στην Ακίνητη Περιουσία

Μετά την παταγώδη αποτυχία για την νομοθέτηση μιας δίκαιης φορολόγησης του εισοδήματος του νεοέλληνα, την ολοκληρωτική αποτυχία για την πάταξη της φοροδιαφυγής και την κατατρόπωση της παραοικονομίας σειρά έχει η αποτυχία στην εξεύρεση ενός δίκαιου συστήματος φορολόγησης της ακίνητης περιουσίας.

Πάντως εδώ υπάρχει μία σχετική ευκολία! Ότι τα ακίνητα είναι καταγεγραμμένα. Μπορεί να μην είναι ακόμα κτηματογραφημένα αλλά όλα (τουλάχιστον στις περιοχές που αυτό είχε ζητηθεί από το κράτος) έχουν περάσει από τη διοίκηση και έχουν υποβληθεί φάκελοι με τα απαραίτητα μετρικά στοιχεία ώστε να μπορούν να εκτιμηθούν και να φορολογηθούν.

Τι κάνει λοιπόν τη διοίκηση να μην μπορεί να εκτιμήσει σωστά και να φορολογήσει τα ακίνητα; Το σημαντικότερο πρόβλημα είναι η εκτίμηση της αξίας γης στα εκτός σχεδίου. Εκεί όπου το αντικειμενικό σύστημα προσδιορισμού της αξίας δεν μπορεί να πλησιάσει ούτε στο ελάχιστο την πραγματικότητα. Εκεί όπου η υπεραξία της γης πολλαπλασιάζεται διαρκώς είτε λόγω της αλλαγής χαρακτήρα της εκτός σχεδίου περιοχής (νέες παραθεριστικές ζώνες αντί αγροτικής χέρσας γης, νέες βιομηχανικές ζώνες αντί χορτολιβαδικών εκτάσεων, κλπ.), είτε λόγω αναπτυξιακών έργων υποδομών (αυτοκινητοδρόμων, σιδηροδρόμου, αεροδρομίων, λιμανιών, νοσοκομείων, κλπ.) τις περισσότερες φορές πληρωμένων από την ευρωπαϊκή ένωση. Αυτή την υπεραξία πρέπει να βρεθεί το σύστημα εκείνο που θα την φορολογήσει. Είτε σε χρήμα, είτε σε γη.

Είναι εύλογο ότι από ένα σύστημα φορολόγησης δεν θα πρέπει να εξαιρείται κανένας. Έχουμε μάθει με σχετική ευκολία να εξαιρούμε τις υπεράκτιες, την εκκλησία, τα μοναστήρια, κλπ. Δυστυχώς όλοι οι παραπάνω κατά καιρούς εξαιρεθέντες έχουν στους σκοπούς τους την επιχειρηματική δράση. Η εξαίρεσή τους αποτελεί αθέμιτο ανταγωνισμό σε μια ελεύθερη αγορά και ως τέτοια πρέπει να καταδικάζεται από τη δικαιοσύνη.

Σε ένα πιο θεωρητικό επίπεδο, η φορολόγηση της παραγόμενης υπεραξίας της γης από τις δημόσιες και κοινοτικές επενδύσεις αποτελεί την τελευταία ευκαιρία της χώρας για έξοδο από την οικονομική κρίση. Τα ποσά είναι αμύθητα (φανταστείτε π.χ. την διαφορά αξίας γης μιας έκτασης που βρέθηκε ξαφνικά δίπλα σε ένα από τα νέα νοσοκομεία που χτίστηκαν τελευταία με χρήματα της Ευρωπαϊκής Ένωσης τα τελευταία 8 χρόνια).

Συμπέρασμα. Καταργήστε τους φόρους που φορολογούν την Ακίνητη Περιουσία. Φορολογήστε την παραγόμενη υπεραξία από την ανάπτυξη.

Τέλος αξίζει τον κόπο να σκεφτεί κάποιος επίσης πάνω στις υπηρεσίες του Κράτους και του Δήμου (καθαριότητα, κρατική τηλεόραση, νέα δίκτυα – τοπικές συγγοινωνίες, κλπ.), να τις κοστολογήσει και να επαναπροσδιοριστεί ένα κόστος ανά ιδιοκτησία για τις υπηρεσίες αυτές.

Ορισμένες σκέψεις πάνω στις τελευταίες πυρκαγιές

Έγραφα τον Απρίλιο 2009. Στα πλαίσια μιας ολοκληρωμένης Οικοδομικής Πολιτικής ότι θα πρέπει:
Να καθοριστούν ζώνες φυσικού κάλους ανεξαρτήτως εάν πρόκειται για Δάσος ή για άλλου είδους τοπίο. Ζώνες φυσικού κάλους είναι και οι ελαιώνες (για παράδειγμα της Άμφισσας ή της Καλαμάτας), είναι και τα ξερά βουνά των κυκλαδίτικων νησιών, είναι και η τοπογραφία ενός ξερού χειμάρρου. Δεν είναι λιγότερο τραγική η καταστροφή ενός υπεραιωνόβιου ελαιώνα από την καταστροφή ενός πευκοδάσους. Ειδικά σημεία τοπογραφίας που κάνουν μοναδικό έναν τόπο είναι πολύ σημαντικό να ενταχθούν μέσα στην λογική της προστατευμένης φύσης, ακόμα και εάν πρόκειται για αστικό περιβάλλον. Και φυσικά θα πρέπει να αλλάξει ο τρόπος προστασίας των μνημείων. Όπως στη Γαλλία, όπως ακόμα και στην Κύπρο, θα πρέπει να θεσπιστούν ζώνες γύρω από το κάθε μνημείο που να προστατεύουν και οπτικά την εικόνα του μνημείου, τι και αν διατηρεί κανείς και προστατεύει ένα βυζαντινό ναίδριο ως μνημείο εάν ολόγυρα δεν προστατεύσεις την οπτική από και προς αυτό; Αντίστοιχα συμβαίνει και με στοιχεία της τοπογραφίας μια πόλης, ενός οικισμού...

Έγραφα επίσης για τις κατασκευές εκτός σχεδίου πόλεως:Η επέκταση της εκτός σχεδίου δόμησης δεν οδηγεί πουθενά. Θα πρέπει να καταλάβουμε πως και το πιο μικρό σπίτι σήμερα, και το πιο μικρό συγκρότημα οποιασδήποτε χρήσης αποτελεί ένα εν δυνάμει αναπτυσσόμενο αστικό σύνολο (αυτό τουλάχιστον αποδεικνύεται καθημερινά) και οφείλει να έχει τα σύγχρονα χαρακτηριστικά αυτού. Θα πρέπει να μιλήσουμε εδώ για διαχείριση ενέργειας, ακαθάρτων, απορριμμάτων, υγρών αποβλήτων, νερού πόσιμου και ποτίσματος, κλπ. Όλα αυτά αποτελούν το σύγχρονο πολιτιστικό αγαθό και μόνο όταν αυτό γίνει κατανοητό μπορεί να προστατευθεί ενεργά (με δράση και πρωτοπόρες επιλογές) το περιβάλλον.Κατά συνέπεια κάθε κατασκευή εκτός σχεδίου θα πρέπει να αντιμετωπίζεται ως ιδιωτική πολεοδόμηση η οποία θα δίνει και τις αντίστοιχες λύσεις στη διαχείριση των παραπάνω. Δεν πρέπει το κράτος να φοβάται όρους με αμφιλεγόμενη ίσως προϊστορία και με κακό νομικό πλαίσιο. Αντιθέτως οφείλει να εκσυγχρονίζει και να οργανώνει ό,τι αφορά ιδιωτική οικοδομική δραστηριότητα και να διερευνά την προβολή αυτής της δραστηριότητας στο μέλλον.

Με αφορμή τις τελευταίες πυρκαγιές με τις γνωστές συνέπειες.

Πρέπει να απαγκιστρωθούμε από την έννοια του Δάσους, της Δασικής Έκτασης, του Εθνικού Δρυμού κλπ. Αφού δεν μπορούμε εδώ και τόσα χρόνια να διασώσουμε αυτό που θεωρούμε ό,τι πιο πολύτιμο για την ύπαρξή μας τότε θα πρέπει να το προσδιορίσουμε διαφορετικά και διαφορετικά να το προστατέψουμε.

Πρότασή μας είναι να ξεκινήσει ο προσδιορισμός όλων των εκτάσεων που δεν έχουν ιδιοκτήτη ή που το δημόσιο θεωρεί πως είναι ο ιδιοκτήτης του σε ένα πλαίσιο Δημόσιου Κτηματολογίου. Αυτές οι εκτάσεις πρέπει να αποκτήσουν κυριότητα (του Δημοσίου, οργανισμών, εκκλησίας ή της τοπικής αυτοδιοίκησης) και να προστατεύονται με όλες τις διατάξεις με τις οποίες προστατεύεται η ιδιοκτησία. Εάν απαιτούνται συστήματα πυρόσβεσης, πρόληψης ή οτιδήποτε άλλο, αυτό θα πρέπει να μελετηθεί χωριστά για κάθε περίπτωση, να προσδιοριστεί το κόστος του και να βρεθεί ο τρόπος με τον οποίο θα γίνει η διαχείρισή τους και θα βρεθούν τα χρήματα για να γίνει ό,τι είναι απαραίτητο. Το σημερινό σύστημα πρόληψης, εντοπισμού και κατάσβεσης των πυρκαγιών έχει αποδειχτεί αναποτελεσματικό σε κάθε επίπεδό του. Εάν για να επιτύχουμε την προστασία αυτών των εκτάσεων πρέπει και να τις εκμεταλλευτούμε για να κερδίσουμε τα απαραίτητα χρήματα, ας μην είμαστε εκ προοιμίου αρνητικοί, ας δούμε πρώτα τι είναι αυτή η εκμετάλλευση και ακολούθως παίρνουμε θέση.

Τέλος για μια ακόμα φορά θα πρέπει να τονίσουμε ότι ο κάθε οικισμός θα πρέπει να έχει ένα ξεκάθαρο περίγραμμα. Έξω από αυτό, κάθε κατασκευή να θεωρείται ως Ιδιωτική Πολεοδόμηση και μόνο με τη μορφή ολοκληρωμένου σχεδιασμού οικισμού να γίνεται αποδεκτή μια τέτοια κατασκευή.

Με αυτές τις σκέψεις σας προτείνω να αρχίσουμε την συζήτηση πάνω στα θέματα προστασίας του Δασικού περιβάλλοντος και να σκεφτούμε πάνω στα τελευταία γεγονότα.

Πολλές ευχές για ένα δημιουργικό νέο ακαδημαϊκό έτος


Χάρης Σαββίδης