Πρόσφατα η υπουργός περιβάλλοντος ανέστειλε την ισχύ του μέτρου Σουφλιά για την τακτοποίηση των Ημιυπαιθρίων. Μπράβο της! Πολύ καλά έκανε! Οι διατάξεις Σουφλιά ήταν παράνομες, δεν έλυναν κανένα πρόβλημα και βέβαια όλοι γνωρίζαμε ότι θα απορριφθούν από το Συμβούλιο της Επικρατείας με την πρώτη προσφυγή. Γράφαμε τότε:
«…
Οι λεγόμενοι ημιυπαίθριοι χώροι, κανείς – πέραν των μηχανικών – δεν καταλαβαίνει τι ακριβώς είναι. Πρόκειται για ένα από τα θέματα παρανόμων δοσοληψιών μεταξύ των εμπλεκομένων στην κατασκευή κυρίως πολυκατοικιών. Οι ημιυπαίθριοι ουσιαστικά αυξάνουν κατά 20% την επιτρεπόμενη δομημένη επιφάνεια σε ένα οικόπεδο. Υπάρχουν και άλλα επιτρεπόμενα στοιχεία τρικ που έχουν το ίδιο αποτέλεσμα. Το παράνομο κλείσιμο των θέσεων στάθμευσης σε pilotis πολυκατοικιών, το κλείσιμο των ίδιων των pilotis, το παράνομο πατάρωμα διώροφων χώρων, το κλείσιμο διαφόρων ειδών πέργκολας, η επέκταση καφετεριών και εστιατορίων στις πρασιές και τα προκήπια, όλα αποτελούν αυξήσεις της επιτρεπόμενης δομημένης επιφάνειας εις βάρος της κοινόχρηστης χρήσης. Θα πρέπει λοιπόν, όταν μιλάμε για διευθέτηση ενός θέματος – που έχει γίνει τελικά κοινωνικό, αφού έχει απλωθεί σε όλη την χώρα και σε όλες τις κατασκευές από το 85 που θεσμοθετήθηκε και μετά- να το προσεγγίζουμε στην πλήρη του διάσταση και προσπαθώντας με αυτά που θα κερδίσουμε να επιλύσουμε τα προβλήματα που δημιούργησε!
Αυτό σημαίνει πως εάν υπάρχει τρόπος να μετρήσουμε τις συνέπειες (συρρίκνωση των κοινοχρήστων χώρων, συρρίκνωση του πρασίνου, πληθυσμιακή επιβάρυνση των αστικών κέντρων) θα πρέπει να το κάνουμε προτού ασχοληθούμε με την εισπρακτική διάσταση του μέτρου και την κάλυψη τρεχόντων αναγκών του κράτους. Θα πρέπει επίσης να δούμε τι είναι αυτό που θα εξαλείψει την περαιτέρω επέκταση της παρανομίας!
....»
Σήμερα η κατάσταση, που το Υπουργείο αποφάσισε ότι μπορεί να δώσει περιθώριο 6 μήνες στον εαυτό του για να αντιμετωπίσει, είναι πολλαπλώς βεβαρημένη! Από τη μία, οι όμηροι πολίτες που κατέθεσαν τα δικαιολογητικά της τακτοποίησης και έδωσαν και ως προκαταβολή 250 ευρώ (δηλ. συνολικά για τους περίπου 2000 ιδιοκτήτες που έχουν ήδη πάει 500.000€), από την άλλη οι εργολάβοι, που κατασκεύασαν και πούλησαν ή περιμένουν να πουλήσουν νέους τακτοποιημένους Ημιυπαίθριους (που ο νόμος τους παρείχε το δικαίωμα αν είχαν εκδώσει την άδεια οικοδομής πριν από την ψήφιση του νόμου, ακόμα και αν δεν είχαν προλάβει να χτίσουν ή και να κλείσουν τους ημιυπαίθριους) και από μια τρίτη σκοπιά, ο σύννομος και ακέραιος πολίτης που βάλλεται διαρκώς από παντού και που το ΣτΕ δεν αποτελεί για αυτόν σύντροφο και προστάτη αλλά άλλοθι για την άτολμη και ακυβέρνητη πολιτεία!
Προτείνουμε την κατάργηση του μέτρου συνολικά! Έτσι και αλλιώς ένα εφεύρημα υπήρξε κάποιων πολεοδόμων που δεν έκαναν ποτέ τους αρχιτεκτονική μελέτη. Δεν υφίσταται η υποτιθέμενη χρησιμότητά του, γι’ αυτό και ο πολίτης μόνο ως κλειστό χώρο τον χρησιμοποίησε! Στα χρόνια από το 1985 έως σήμερα κανείς ποτέ δεν κατάλαβε τις αρετές του... Πρόκειται για ένα χώρο κλειστό από τρεις πλευρές που κατά τα λοιπά ο νομοθέτης τον θέλει να λειτουργεί ως εξώστης! Εάν το παράδειγμα προέρχεται από τη λαϊκή αρχιτεκτονική ή τις αναζητήσεις του Άρη Κωσταντινίδη και άλλων αρχιτεκτόνων της μεταπολεμικής Ελλάδας που κατάλαβαν από νωρίς την αξία του, τότε να δούμε στη πραγματικότητα αυτό που αυτοί εννοούσαν με τον όρο ημιυπαίθριος και ως τέτοιο να τον εφαρμόσουμε. Και θα δείτε ότι ο ημιυπαίθριος αυτών των φωτισμένων ανθρώπων, όταν η πολεοδομική νομοθεσία δεν το προέβλεπε ως ξεχωριστό εύρημα, δεν είναι παρά ένας προστατευμένος εξώστης ή μια στεγασμένη αυλή, συνήθως σε γωνίες κατοικιών που δεν απαιτούν ούτε σήμερα ειδική νομοθεσία για να κατασκευαστούν.
Και γεννάται βέβαια εδώ και το ερώτημα: καλά στις κατοικίες είναι ένας τρόπος ζωής… στα κτίρια γραφείων και τα εμπορικά κέντρα; Τι ακριβώς νόημα έχει;
Να καταργηθεί λοιπόν αυτή η κατηγορία άχωρου χώρου και η πολιτεία να πάρει μέτρα για τις υφιστάμενες παραβάσεις και να αντιμετωπίσει τους παραβάτες ως τέτοιους! Να τους βάλει να πληρώσουν σημαντικό πρόστιμο, αντίστοιχο της πραγματικής εμπορικής αξίας που κέρδισαν και όχι τέλος τακτοποίησης για να κλείσει ελάχιστα η τρύπα του ελλείμματος! Να πάρει μέτρα για τις επιπτώσεις του επαυξημένου κατά 20% συντελεστή δόμησης, ιδιαίτερα σε υποβαθμισμένες συνοικίες και πόλεις. Μέτρα που θα πληρώσουν οι ίδιοι οι παραβάτες! Τέτοια μέτρα είναι η κατασκευή υπογείων σταθμών αυτοκινήτων για τα επιπλέον αυτοκίνητα, κυκλοφοριακών ρυθμίσεων για τα Μέσα Μαζικής Μεταφοράς, πεζοδρομήσεων για την κίνηση των πεζών, κλπ. Και όλα αυτά να πληρωθούν ως αντιστάθμιση στις επιπτώσεις και την υποβάθμιση της ζωής στην πόλη με μεγαλύτερο συντελεστή δόμησης. Τότε και μόνο θα λάβουν νόημα οι επιταγές των αποφάσεων του ΣτΕ. Δυστυχώς, όταν η κατάσταση της παρανομίας φτάνει τις 1.500.000 περιπτώσεις, ούτε η δικαιοσύνη δεν έχει το δικαίωμα να εθελοτυφλεί! Είναι και αυτή εξουσία και οφείλει να αντιμετωπίσει την κατάσταση!
Τα παραπάνω ισχύουν και για όλες τις παρανομίες που αυξάνουν τη δόμηση και κάνουν πυκνότερο το κτισμένο περιβάλλον γύρω μας. Ξεμπαζωμένα υπόγεια που κατοικούνται, πιλοτές που κλείνονται, χώροι στάθμευσης που γίνονται σπίτια, όλα αποτελούν επαύξηση του συντελεστή δόμησης και ως τέτοια πρέπει να αντιμετωπίζονται!
Βέβαια, και τα καφεστιατόρια που εκμεταλλεύονται πρασιές και προκήπια, τα μετατρέπουν σε κλειστούς χώρους και τα χρησιμοποιούν ως αίθουσες συνάθροισης κοινού. Όλες αυτές οι παρανομίες, που επιβραβεύονται με αντίστοιχες άδειες λειτουργίας, εμπίπτουν στις ίδιες διατάξεις περί συντελεστή δόμησης και στην ίδια παρανομία με τα προαναφερόμενα... Και εδώ τα πράγματα είναι πολύ χειρότερα αν σκεφτεί κανείς και τις ανάγκες αυτών των χώρων σε στάθμευση και μέτρα παθητικής και ενεργητικής πυροπροστασίας! Συντρέχουν δηλαδή και λόγοι ασφάλειας. Βέβαια από αυτούς κερδοσκοπεί και η τοπική αυτοδιοίκηση (που ενοικιάζει λες και έχει τίτλους ιδιοκτησίας) πεζοδρόμια και προκήπια καθώς επίσης και υπερκείμενοι ιδιοκτήτες που έχουν λύσει με μιας όλα τα προβλήματα συντήρησης και λειτουργίας της συνιδιοκτησίας τους αφού με αυτό τον τρόπο αποζημιώνονται σιωπηρώς τις περισσότερες φορές από τους «ανάλγητους» μαγαζάτορες...
Μήπως τελικά όλα αυτά μας οδηγούν στο συμπέρασμα ότι πρόκειται για ένα κλειστό σύστημα παρανόμων δοσοληψιών στο οποίο το δημόσιο μοιράζεται μαζί με τους υπόλοιπους τα κέρδη;
Γιατί το ΣτΕ δεν το απασχολούν όλες οι προαναφερθείσες περιπτώσεις; Γιατί επίσης δεν το απασχολεί το γεγονός ότι η εφορεία αποδέχεται και πληρώνεται χρόνια τώρα τους αναλογούντες στους ημιυπαίθριους φόρους μεταβίβασης ωσάν να επρόκειτο για κανονικούς κλειστούς χώρους;
Δυστυχώς δεν έχουμε να απαντήσουμε τίποτα. Απλά πρέπει επιτέλους να αρχίσουμε να απαιτούμε και από το κράτος να είναι σύννομο και δίκαιο απέναντι στους πολίτες! Το Συμβούλιο της Επικρατείας είναι και αυτό κράτος. Η τοπική και περιφερειακή αυτοδιοίκηση είναι και αυτή κράτος. Κανείς δεν έχει δικαίωμα να παίρνει διακοπές από τις υποχρεώσεις του ούτε για ένα, ούτε για δύο, ούτε για έξι μήνες. Μπράβο σε αυτούς που μπορούν έχουν το θάρρος και αναστέλλουν την εφαρμογή ενός μέτρου του προκατόχου τους… Μόνο που αν το έκανε ένας επιχειρηματίας θα οδηγούσε σε κλείσιμο την επιχείρησή του… Όταν το κάνει Υπουργός είναι μαγκιά; Μια έννομη πολιτεία δεν μπορεί να περιμένει ούτε έξι μήνες …
