Δευτέρα 25 Ιουλίου 2011

Το άνοιγμα των επαγγελμάτων: αυτοσκοπός ή στοχευμένη κίνηση;

του Χάρη Σαββίδη, αρχιτέκτονα d.p.l.g., μέλους της Δ.Ε. της Δράσης

Η πληροφορία περνάει δύσκολα στην κοινωνία αλλά όταν περάσει, πέρασε.

Σήμερα όλοι οι έλληνες γνωρίζουν ότι η κυβέρνηση προσπαθεί να ανοίξει τα κλειστά επαγγέλματα. Γνωρίζουν επίσης και μερικά από αυτά. Συνήθως αυτά της πρώτης γραμμής, το επάγγελμα του φαρμακοποιού, του αυτοκινητιστή, του μηχανικού, του δικηγόρου, του συμβολαιογράφου, κλπ.

Τι δεν γνωρίζουν; Χιλιάδες άλλα κλειστά επαγγέλματα… Του αρτοποιού, του ακτινολόγου, του γιατρού του ΤΕΒΕ, του ΙΚΑ, του περιπτερά, του ξεναγού, και μια ολόκληρη λίστα με αμέτρητα επαγγέλματα ή υπο-κατηγορίες επαγγελμάτων. Δεν γνωρίζει επίσης το ευρύ κοινό τι επιδιώκει η Τρόικα (γιατί η κυβέρνηση δεν είναι σίγουρο ότι επιδιώκει και κάτι συγκεκριμένο) ζητώντας επιτακτικά να ανοίξουν τα επαγγέλματα…

Τι ελπίζει δηλαδή ότι θα πετύχουμε από το άνοιγμα των κλειστών επαγγελμάτων. Δεν είμαι οικονομολόγος αλλά σκέφτομαι. Θα ήθελα λοιπόν ως πολίτης να πετύχουμε τα εξής.

α) Να μειώσουμε το κόστος της υπηρεσίας ή του προϊόντος που μας παρέχουν αυτά τα επαγγέλματα. Θα ήθελα δηλαδή να μειώσω το κόστος της κούρσας στο ταξί, της εκπόνησης μιας μελέτης και της έκδοσης μια οικοδομικής άδειας από ένα μηχανικό, της μείωσης της τιμής του ψωμιού, του κόστους μεταφοράς των εμπορευμάτων, του κόστους μιας ακτινογραφίας, κλπ.

β) Να δημιουργήσουμε νέες θέσεις εργασίας μέσα στο χώρο αυτών των επαγγελμάτων. Να μπορούν δηλαδή περισσότεροι άνθρωποι να επιλέξουν και να δραστηριοποιηθούν σε αυτά τα επαγγέλματα που διατηρούνται έως σήμερα κλειστά.

γ) Να μπορώ ως πολίτης να επιλέξω τον επαγγελματία στον οποίο απευθύνομαι με κανόνες ελευθερίας και αξιοκρατίας και να πληρώσω την υπηρεσία ή το προϊόν που μου παρέχει σύμφωνα με τις ικανότητες, την πείρα του και γενικά τα κριτήρια που εγώ θα θέσω ως σημαντικότερα για την επιλογή του.

Με όρους φιλελεύθερους θα μπορούσαμε να μιλήσουμε για υγιή ανταγωνισμό και ελευθερία της αγοράς, αλλά όλα αυτά είναι μια θεωρία που πολλές φορές στην πράξη έχουν προδοθεί και έχουν προδώσει αυτούς που αγωνίστηκαν για την εφαρμογή τους. Απεναντίας, η στοχευμένη κίνηση που απαιτείται για να επιτύχω τους στόχους μου είναι ξεκάθαρη. :

α) Θέλω μειωμένο κόστος των παρεχομένων υπηρεσιών, άρα καταργώ ότι προκαλεί συνθήκες διατίμησης ή υψηλού κόστους. Καταργώ κώδικες αμοιβών, ελάχιστες αμοιβές, φόρους υπέρ τρίτων, ασφαλιστικές εισφορές, εισφορές σε συνδικαλιστικά όργανα, κλπ.

β) Θέλω νέες θέσεις εργασίας, άρα καταργώ ό,τι περιορίζει την είσοδο νέων επαγγελματιών στο χώρο καθώς και επανεξετάζω το καθεστώς των προϋποθέσεων για αυτό. Π.χ. δεν κατάλαβα ποτέ γιατί ένας διακοσμητής (όχι μηχανικός) δεν μπορεί να εκδώσει μια άδεια για να κάνει εσωτερικές διαρρυθμίσεις σε ένα διαμέρισμα ή ένας αρχιτέκτων τοπίου να εκδώσει μια άδεια για να διευθετήσει ένα ελεύθερο χώρο και να κατασκευάσει ένα κήπο… Καταργώ επίσης όλα τα γεωγραφικά ή πληθυσμιακά κριτήρια. Γνωρίζετε ότι σήμερα ένας ακτινολόγος δεν μπορεί να ανοίξει ιδιωτικό ιατρείο με ένα ακτινολογικό μηχάνημα όπως παλιά γιατί έχει θεσπιστεί μια προαπαιτούμενη άδεια σκοπιμότητας που δίδεται κατόπιν πληθυσμιακών κριτηρίων; Έτσι λοιπόν μια ακτινογραφία χρεώνεται στη 10πλάσια τιμή από αυτή που πραγματικά αξίζει και οι νέοι ακτινολόγοι δεν μπορούν παρά να γίνουν υπάλληλοι των παλαιότερων….

Εδώ έρχεται και ο παράγοντας του εμπορίου αδειών άσκησης των επαγγελμάτων. Ο ταξιτζής ή ο περιπτεράς που του δόθηκε μια άδεια μετά τον εμφύλιο δίκειν αποκατάστασης, βρέθηκε με μια υπεραξία στα χέρια του που την εκμεταλλεύεται ες αεί (και η δεύτερη και η τρίτη γενιά μετά από αυτόν…). Πρέπει αυτό το εμπόριο αδειών (πέρα και εκτός νόμου αλλά τόσο καθημερινό…) να λήξει.

γ) Θέλω να επιλέγω εγώ τον επαγγελματία στον οποίο θα αναθέσω μια εργασία, άρα και να διαπραγματευτώ την τιμή της υπηρεσίας του ανάλογα με τα κριτήρια που εγώ θα επιλέξω. Μπορεί να απευθυνθώ σε ένα νέο επαγγελματία και να τον πληρώσω λιγότερα, με ρίσκο και με προσωπική περισσότερη ενασχόληση προκειμένου να πάρω το επιθυμητό αποτέλεσμα. Μπορώ όμως να απευθυνθώ και σε ένα άλλο με μεγάλη πείρα και να τον πληρώσω ακριβότερα προκειμένου να μην ασχοληθώ καθόλου έχοντάς του μεγαλύτερη εμπιστοσύνη. Μια ελεύθερη διαπραγμάτευση που καθιστά και τον πελάτη και τον επαγγελματία συνυπεύθυνους.

Άρα, η κατάληξη όλων των παραπάνω είναι πως το άνοιγμα των επαγγελμάτων σημαίνει και τα τρία τουλάχιστον παραπάνω σημεία. Άνοιγμα της εισόδου, απελευθέρωση των τιμολογίων και των διατιμήσεων, κατάργηση των εισφορών υπέρ τρίτων και ό,τι άλλο επιβαρύνει ή νοθεύει την απόλυτα ελεύθερη σχέση του πελάτη με τον επαγγελματία.

Δυστυχώς δεν πιστεύω ως η παραπάνω λογική έχει περάσει στην κοινωνία. Οι πολιτικοί έχουν συνηθίσει να στρέφουν τη μισή κοινωνία ενάντια στην άλλη μισή χωρίς ουσιαστικά αυτή να γνωρίζει το στόχο… Το γκολ της δράσης… Εκεί είμαστε και τώρα για μια ακόμα φορά…

Δημοσιεύθηκε στο www.freecity.gr του Φοίβου Καρζή στις 23-07-2011